نکات کلیدی این مطلب:
- میکروبهای روده میتوانند از طریق محور “روده-مغز” بر شناخت و خلق و خو تأثیر بگذارند.
- مطالعات جدید نشان میدهد که میکروبهای روده با ADHD مرتبط هستند.
- ممکن است بتوان علائم ADHD را با مداخلات غذایی بهبود بخشید.
کلینیک روانشناسی و مشاوره آوان – «ذهن من مثل مرورگر وبم میمونه. ۱۹ تا تب باز هستن، ۳ تاشون هنگ کردن و من اصلاً نمیدونم صدای این موسیقی از کجا میاد.» — فرد مبتلا به بیش فعالی (ADHD).
اختلال کمتوجهی/بیشفعالی (ADHD) یکی از شایعترین بیماریهای روانی است که کودکان در سن مدرسه را تحت تأثیر قرار میدهد. این اختلال به سرعت در حال رشد است و تنها در دو دهه گذشته از ۶ درصد به بیش از ۱۰ درصد افزایش یافته است.
بعضی از این بچهها، آنهایی که ADHD از نوع بیشفعال دارند، آنقدر پرانرژی هستند که تمرکز کردن برایشان سخت است. آنها میگویند مثل این است که ترمز دوچرخه جلوی حرکت موتور موشک را گرفته باشد. آنها احساس میکنند انرژی لازم برای انجام هر کاری را دارند، اما تمرکز لازم برای انجام هیچ کاری را ندارند. آنها از خود میپرسند چرا باید یک پروژه را تمام کنند در حالی که میتوانند پنج پروژه دیگر را شروع کنند؟
بعضی از بچهها از این حالت خارج میشوند و اما برای بسیاری از این بچهها، ADHD در بزرگسالی همچنان پابرجا است. تصور میشود که این بیماری یک مؤلفه ژنتیکی دارد، اما این تنها بخشی از داستان است.
انرژی بسیار زیاد
بعضی افراد فقط نیاز به تحرک بیشتر دارند. بسیاری از ورزشکاران، مانند مایکل فلپس، مایکل جردن و سایمون بایلز، ADHD دارند و از اعتراف به آن خجالت نمیکشند. این افراد راهی فوقالعاده برای هدایت انرژی عظیم خود پیدا کردهاند.
اگرچه افراد مبتلا به ADHD اغلب در مدرسه با مشکل مواجه میشوند، اما این بیماری با ضریب هوشی پایین مرتبط نیست. آلبرت انیشتین، که برخی معتقدند ADHD داشت، در مدرسه عملکرد ضعیفی داشت اما هرگز به حماقت متهم نشد. انیشتین گفت: «همه نابغه هستند. اما اگر یک ماهی را بر اساس تواناییاش در بالا رفتن از درخت قضاوت کنید، تمام عمرش را با این باور زندگی خواهد کرد که احمق است.»
بسیاری از افراد مبتلا به ADHD به دنیای هنر و سرگرمی نیز وارد میشوند. رایان گاسلینگ، جاستین تیمبرلیک، ترور نوآ، مارک رافالو، گرتا گرویگ، الن دیجنرس، چنینگ تیتوم، جیم کری، آدام لوین و اما واتسون همگی در باشگاه ADHD هستند. بسیاری از آنها میگویند ADHD خلاقیت آنها را افزایش میدهد و اغلب ارتباطاتی را میبینند که دیگران نمیبینند.
جالب توجه است که ADHD اغلب همراه با اوتیسم رخ میدهد و حدود 20 درصد همپوشانی بین این دو سندرم وجود دارد. مانند اوتیسم خفیف، برخی از افراد با ADHD خفیف مشکلی ندارند. اما بسیاری از افراد آن را مشکلساز میدانند و برای این افراد، داروها و درمانهای دیگری در دسترس است که میتواند کمک کند.
شاید به طور متناقضی، با توجه به اینکه افراد مبتلا به ADHD در ابتدا بیش از حد هیجانزده به نظر میرسند، محرکهایی مانند آمفتامینها (amphetamine) اولین انتخاب درمانی هستند. با این حال، تا یک سوم از افراد مبتلا ممکن است قادر به تحمل داروها یا عوارض جانبی آنها نباشند. این افراد ممکن است پس از مصرف آمفتامین دچار مشکلات خواب، کماشتهایی، مشکلات خلقی یا تیک عصبی شوند. (پیشنهاد میشود مطلب آیا بیش فعالی (ADHD) نوعی اختلال است؟ را مطالعه کنید.)
محور “روده-مغز” راهی برای نجات
بنابراین، این خبر که میکروبهای روده احتمالاً در این سندرم نقش دارند، جذاب است زیرا به درمان طبیعیتر اشاره دارد. بررسی اخیر مقالات نشان میدهد که نشانه میکروبی قابل توجه در ADHD وجود دارد. به طور خاص، دانشمندان دریافتند که افراد مبتلا به ADHD سطوح بالاتری از رومینکوکوس گناوس (Ruminococcus gnavus) و سطوح پایینتری از فاکالی باکتریوم (Faecalibacterium) دارند.
رومینکوکوس گناوس یک باکتری طبیعی است که در بیشتر انسانها یافت میشود، اما اگر بیش از حد شایع شود، میتواند مشکلاتی ایجاد کند. وقتی بیش از حد رشد کند، با سندرم روده تحریکپذیر (IBS)، بیماری التهابی روده (IBD)، سرطان روده بزرگ، چاقی و دیابت مرتبط است.
از سوی دیگر، باکتری فاکالی باکتریوم بوتیرات (butyrate) تولید میکند، مادهای شگفتانگیز که هم سلولهای پوشش روده را التیام میبخشد و هم آنها را تغذیه میکند. پوشش روده سالم از ورود میکروبها و سموم آنها به جریان خون، جایی که میتوانند به تمام اندامهای بدن (از جمله مغز) منتقل شوند، جلوگیری میکند.
این مطالعات جدید نشان میدهد که رژیم غذایی و مکملها میتوانند دورههای شیدایی را تسکین داده و تمرکز را بدون کاهش خلاقیت بهبود بخشند. مطالعاتی که به 20 سال پیش برمیگردند نشان میدهند که میکروبهای روده میتوانند از طریق محور “روده-مغز” بر خلق و خو و شناخت تأثیر بگذارند. احتمالاً نباید تعجب کنیم که میکروبها میتوانند بر ADHD نیز تأثیر بگذارند. (پیشنهاد میشود مطلب افسردگی، میکروبیوم روده و ویتامین ها را مطالعه کنید.)
چگونه تغییر رژیم غذایی میتواند به شما در مدیریت ADHD کمک کند؟
اگر میخواهید بیشفعالی خود را بهبود بخشید، سعی کنید میکروبهای خوب خود را نوازش کنید و برای خوشحال نگه داشتن آنها، به آنها فیبر بدهید.
متأسفانه، فیبر در دونات، چیپس، بستنی یا شکلات پیدا نمیشود. در واقع، کمبود فیبر در غذاهای فرآوری شده ممکن است حداقل تا حدی مسئول افزایش چشمگیر ADHD در چند دهه گذشته باشد.
این مشکل به راحتی قابل حل است. سبزیجات، به خصوص لوبیا، پیاز، کنگر و عدس، سرشار از فیبر هستند. انواع توتها مانند تمشک، بلوبری و توت فرنگی مصرف کنید. زیرا انواع توتها دارای دانههای خوراکی ریز هستند که منبع خوبی از فیبر میباشند.
همچنین غذاهای تخمیری مانند ماست، کلم ترش و کفیر را امتحان کنید. این غذاهای تخمیر شده حاوی میکروبهای تولیدکننده بوتیرات هستند، اما فیبر پریبیوتیک (prebiotic) نیز دارند که این میکروبها را تغذیه میکند. این یک مزیت مضاعف برای روده است. (پیشنهاد میشود مطلب رژیم غذایی سایکوبیوتیک و سلامت روان را مطالعه کنید.)
اگر در حال حاضر برای ADHD دارو مصرف میکنید، مصرف را متوقف نکنید. اما شاید بهتر باشد این مقاله را با پزشک خود در میان بگذارید. تغییر رژیم غذایی به سمت بهتر شدن و حفظ این تغییر، ممکن است به شما امکان دهد دوز مصرفی خود را کاهش دهید.
ADHD میتواند ابرقدرت یا پاشنه آشیل شما باشد، اما شما قدرت دارید که به هر طریقی بر آن تأثیر بگذارید. به رژیم غذایی خود توجه بیشتری داشته باشید و ممکن است متوجه شوید که میتوانید به بقیه زندگی خود توجه بهتری داشته باشید.
«پیشنهاد میشود از تست های شخصیت کلینیک روانشناسی آوان که به صورت رایگان در اختیار شما قرار داده شده است، برای آشنایی و آگاهی بیشتر از خودتان استفاده کنید.»
مطالب مشابه:
- راهکارهای طبیعی برای کاهش استرس و آرام کردن سیستم عصبی
- زندگی با بیش فعالی (ADHD) و میل به خودتخریبی
- درمان اضطراب اجتماعی در روده شما نهفته است
- فواید رقص بر جسم و روان
- خاک چه ارتباطی با سلامت روان دارد؟
- نوروبیولوژی عادتها
- کنترل هیجان و بیش فعالی (ADHD)
- قوانینی برای تعریف هدف و معنای زندگی
- اختلال خواب و سلامت روان؛ 8 یافته و 7 توصیه
- بیش فعالی کودکان (ADHD)
- نقش والدین در شکل گیری هویت مستقل در کودکان
- ۱۰ راهکار ساده و جذاب برای بهبود سلامت روان
- پرورش سلامت روان
- 5 راهی که طبیعت می تواند سلامت روان شما را بهبود بخشد