نکات کلیدی این مطلب:
- بزرگ شدن بدون عشق، حمایت یا امنیتی که به آن نیاز داشتید، میتواند بر عزت نفس شما تأثیر منفی بگذارد.
- عزت نفس به این معنی است که شما میدانید همانطور که هستید، ارزشمند هستید.
- برای ایجاد عزت نفس، باید کارهایی مانند مراقبت از خود و تعیین مرزها را انجام دهید.
کلینیک روانشناسی و مشاوره آوان – آیا تا به حال از خود پرسیدهاید که چرا فارغ از موفقیتهایی که به دست میآورید، احساس خوبی نسبت به خودتان ندارید؟ یا چرا به سرعت به ارزش خودتان شک میکنید؟ اغلب، پاسخ به دوران کودکی برمیگردد. بزرگ شدن بدون عشق، حمایت یا امنیتی که به آن نیاز داشتید میتواند بر ارزش شما تأثیر منفی بگذارد. در این مطلب، بررسی خواهیم کرد که چگونه آسیبهای دوران کودکی میتواند نحوهی نگاه شما به خودتان را شکل دهد، چرا تجربیات اولیه بسیار قدرتمند هستند و برای بازسازی خود چه کاری میتوانید انجام دهید.

عزت نفس چیست؟
عزت نفس باوری است که به شما احساس ارزشمندی و لیاقت داشتن عشق و تعلق را میدهد. افرادی که عزت نفس بالایی دارند، مجبور نیستند دائماً خود را ثابت کنند یا عشق و تأیید دیگران را به دست آورند. آنها نسبت به خودشان اعتماد به نفس دارند و میدانند که خوب و ارزشمند هستند، حتی زمانی که دیگران آنها را تأیید نمیکنند یا از آنها عصبانی هستند. آنها خودشان را میپذیرند و انتظار کمال ندارند، بنابراین بیش از حد از خود انتقاد نمیکنند.
عزت نفس خودپسندی نیست. این به این معنی نیست که فکر کنید بهترین هستید یا بهتر از دیگران هستید. عزت نفس به این معنی است که میدانید همانطور که هستید، ارزشمند هستید. عزت نفس میتواند به شکلهای زیر باشد:
- تشخیص اینکه به مراقبت از خود نیاز دارید و لیاقت آن را دارید.
- احساس اعتماد به نفس در مورد اینکه چه کسی هستید.
- زندگی اصیلی دارید، حتی اگر دیگران آن را تایید نکنند.
- درخواست آنچه نیاز دارید یا میخواهید.
- پذیرش خود و دانستن اینکه با وجود نقصهایتان ارزشمند هستید.
- پذیرش تعریف، عشق و ستایش از طرف دیگران.
- رفتار دلسوزانه با خود هنگام اشتباه کردن.
- تعیین مرزها و فاصله گرفتن از افرادی که با شما بدرفتاری میکنند.
- میدانید که لازم نیست ارزش خود را به دیگران ثابت کنید.
چگونه آسیبهای دوران کودکی، عزت نفس را تضعیف میکند؟
ارزشگذاری به خود از دوران کودکی آغاز میشود. نحوه برخورد والدین یا مراقبان شما، الگویی برای عزت نفس شما شد. اگر والدین شما توجه و آرامشبخش بودند، احتمالاً یاد میگرفتید که مهم هستید. با این حال، اگر والدین شما غایب، بیتوجه، ناسازگار یا خشن بودند، یاد میگرفتید که به دیگران نمیتوان اعتماد کرد، نیازهای شما اهمیتی ندارند و شما لیاقت مراقبت و دوست داشته شدن را ندارید.
کودکان خردسال نمیفهمند که مورد آزار یا بیتوجهی قرار گرفتن تقصیر آنها نیست. کودکانی که آسیب روحی را تجربه کردهاند، تمایل دارند با این تفکر بزرگ شوند که خودشان باعث آزار یا بیتوجهی شدهاند، چون بد، بدقلق، نیازمند، احمق، زشت یا ناقص بودهاند.
همچنین، آزار کلامی در دوران کودکی عزت نفس را از بین میبرد. وقتی صریحاً به شما گفته میشود که مشکلی دارید، تقریباً غیرممکن است که آن پیامها را درونی نکنید و آنها را به عنوان واقعیت به جای آزار و اذیت تلقی نکنید. حرفهای آزاردهندهای که دیگران در دوران کودکی زدهاند، اغلب به حرفهای انتقادی تبدیل میشوند که ما به خودمان میگوییم.
قرار است والدین و خانوادههای ما بدون قید و شرط ما را دوست داشته باشند و از ما مراقبت کنند. آنها باید به احساسات شما توجه کنند، شما را تشویق کنند، شما را تحسین کنند و به شما و چیزهایی که برای شما مهم هستند علاقه نشان دهند. وقتی خانوادهتان در این راه شما را ناامید میکند، گیجکننده است. شما به طور قابل درکی خودتان را سرزنش میکنید. در دوران کودکی، سرزنش والدین خطرناک است زیرا شما به آنها وابسته هستید. بنابراین، شما حتی بیشتر تلاش میکنید تا آنها را راضی کنید و عشق و محبت آنها را به دست آورید.
وقتی با آسیبهای دوران کودکی بزرگ میشوید، ارزش خود را بر اساس نحوه برخورد دیگران با خودتان تعیین میکنید. بدرفتاری آنها به نظر میرسد مدرکی است که نشان میدهد شما لایق عشق نیستید، لیاقت ندارید با عزت و احترام با شما رفتار شود و هیچ چیز ارزشمندی برای ارائه ندارید. در واقع، کودک آزاری و بدرفتاری، نقص بزرگسالان است، نه کودک.
علاوه بر این، اگر والدین یا مراقبان شما نسبت به خودشان احساس خوبی نداشتند، نمیتوانستند به شما یاد بدهند که نسبت به خودتان احساس خوبی داشته باشید. در عوض، ممکن است به شما یاد داده باشند که از خودتان و کاری که انجام میدهید شرمنده باشید؛ ممکن است کمالگرایی را تشویق کرده و از تنبیههای سخت برای کنترل شما استفاده کرده باشند. (پیشنهاد میشود مطلب طرحواره درمانی، غلبه بر میراث دوران کودکی را مطالعه کنید.)
چگونه عزت نفس خود را افزایش دهیم
ایجاد عزت نفس فرآیندی است که نیاز به اقدام از جانب شما دارد. شما نمیتوانید منتظر بمانید تا احساس ارزشمندی کنید تا بتوانید از خود مراقبت کنید یا مرزهایی برای خود تعیین کنید. در عوض، باید کارهایی مانند تمرین مراقبت از خود و تعیین مرزها را برای ایجاد عزت نفس انجام دهید. بنابراین، اگرچه سخت است، اما سعی کنید استراتژیهای زیر را اجرا کنید، حتی اگر احساس ارزشمندی یا راحتی نکنید.
- خودپذیری را تمرین کنید. برای ارزشمند بودن نیازی به کامل بودن ندارید. هر کسی نقصهایی دارد و اشتباه میکند و همه ما همانطور که هستیم ارزشمند هستیم.
- بدانید که عزت نفس چیزی نیست که بتوانید آن را کسب کنید. لازم نیست ارزش خود را به خودتان یا دیگران ثابت کنید. عزت نفس بازتابی از دستاوردها یا جایگاه شما در زندگی نیست. همه شایسته عشق و احترام هستند، حتی شما!
- مراقبت از خود را در اولویت قرار دهید. مراقبت از خود فقط برای سلامتی شما مهم نیست، این راهی است برای نشان دادن اینکه شما مهم هستید. هر بار که ورزش میکنید، زمان استفاده از صفحه نمایش تلفن همراه را محدود میکنید یا استراحت میکنید، پیامی قدرتمند ارسال میکنید: “من ارزش مراقبت را دارم. من سزاوار سلامتی و شادابی هستم.” (پیشنهاد میشود مطلب عشق به خود برای هر روز را مطالعه کنید.)
- آنچه را که نیاز دارید درخواست کنید. تشخیص اینکه شما نیازهایی دارید و نیازهایتان مهم هستند، ضروری است. تمرین کنید که به نیازهای خود توجه کنید، آنها را بدون قضاوت بپذیرید و از دیگران بخواهید که کمکتان کنند.
- مرزها را تعیین کنید. مرزها محدودیتهایی هستند که به دیگران نشان میدهند که چگونه میخواهید با شما رفتار شود، چه چیزی برای شما قابل قبول است و چه چیزی نیست. مرزها از شما در برابر بدرفتاری محافظت میکنند و ارزش شما را منعکس میکنند. با صحبت کردن در مورد مرزهای کوچک شروع کنید و سپس به تدریج مرزهای مهمتری تعیین کنید. (پیشنهاد میشود مطلب چگونه رفتار قاطعانه داشته باشیم و از مرزهای خود دفاع کنیم؟ را مطالعه کنید.)
- به خودتان حرفهای خوب بزنید. از نحوهی صحبت کردن با خودتان آگاه باشید و قصد کنید که با همان مهربانی که به دیگران ارائه میدهید، با خودتان نیز رفتار کنید. ممکن است احساس کنید که سزاوار انتقاد از خود هستید، اما این احتمالاً به این دلیل است که به انتقاد از دیگران و خودتان عادت کردهاید. (پیشنهاد میشود مطلب قدرت کلمات و خودگویی را مطالعه کنید.)
- تعریف و تمجید دیگران را بپذیرید، اما برای ارزش خود به آنها تکیه نکنید. وقتی دیگران حرف های خوبی در مورد شما میگویند، به آنها اعتماد کنید که حقیقت را به شما میگویند. تعریف و تمجید آنها را به خاطر اینکه احساس ارزشمندی نمیکنید، رد نکنید. با این حال، توجه داشته باشید که برای ارزش خود فقط به نظرات دیگران تکیه نکنید.
بازسازی عزت نفس پس از آسیبهای دوران کودکی آسان نیست، اما امکانپذیر است. با درک اینکه مشکلات شما از کجا ناشی میشوند، با صبر و شکیبایی با خود رفتار کنید و روشهای تازه تفکر و زندگی را تمرین کنید، میتوانید حس قویتر و سالمتری از خودتان ایجاد کنید.
«پیشنهاد میشود از تست های شخصیت کلینیک روانشناسی آوان که به صورت رایگان در اختیار شما قرار داده شده است، برای آشنایی و آگاهی بیشتر از خودتان استفاده کنید.»
مطالب مشابه:
- چگونه انتظارات خود را مدیریت کنیم؟
- 9 تمرین روزانه برای افزایش اعتماد به نفس
- آیا بدون دلیل احساس اضطراب میکنید؟
- مزایای عشق به خود
- 10 نشانه ترومای دوران کودکی التیام نیافته
- چگونه « انتقاد از خود » را شکست دهیم؟
- چگونه اهداف خود را خلق کنیم؟
- 4 مشکل عمده زندگی که ناشی از غفلت عاطفی دوران کودکی میباشد.
- چگونه عزت نفس ایجاد کنیم و حسی قوی از خود داشته باشیم؟
- تشخیص محرومیت عاطفی از غفلت عاطفی
- 12 سوال در خصوص ترومای دوران کودکی
- شناسایی 8 الگوی ناکارآمد برای افزایش عزت نفس
- 5 عادت سالم برای افزایش عزت نفس
- راهنمای افزایش اعتماد به نفس و ایجاد عزت نفس + سوالات متداول
مقاله عالیییی🙏