نکات کلیدی این مطلب:
- خودانتقادی نه تنها به عزت نفس شما آسیب میرساند، بلکه به سلامت و روابط شما نیز آسیب میرساند.
- سخت گرفتن به خود منجر به حالت تدافعی، شرم و انتظارات غیرواقعی در روابط میشود.
- شفقت به خود باعث ایجاد تابآوری، ارتباط بهتر و پیوند عاطفی قویتر میشود.
کلینیک روانشناسی و مشاوره آوان – بسیاری از ما معتقدیم که سختگیری نسبت به خودمان نشانهی قدرت است. ما فکر میکنیم که خودانتقادی ما را تیزبین، اهل رقابت و پرتلاش نگه میدارد. اما این خشونت درونی نه تنها سلامت فردی ما را تخریب میکند، بلکه بیسروصدا روابط ما را نیز از هم میپاشاند.
در حالی که ممکن است فکر کنیم که تلاش برای کامل بودن و انتقاد از خود به ما کمک میکند تا همسر، والدین یا دوست بهتری شویم، اما اغلب عکس این موضوع صادق است. زیرا انتقاد از خود، در واقع همان خودبیزاری است و خودبیزاری در نهایت نه تنها به شما، بلکه به دیگران نیز آسیب میرساند و افرادی را که بیشتر دوستشان داریم و میخواهیم کمترین آسیب را به آنها برسانیم، بیشترین آسیب را میبینند. به زبان سادهتر: وقتی به خودتان سخت میگیرید، به دیگران هم سخت میگیرید.
مشخص شده است که دلسوزی برای خود (نه انتقاد از خود) عاملی میباشد که در واقع از سلامت عاطفی، تابآوری و روابط قوی و مرتبط پشتیبانی میکند.

چگونه خودانتقادی به روابط آسیب میزند؟
وقتی خودمان را قضاوت میکنیم، احتمال بیشتری وجود دارد که همان قضاوت را در روابطمان نیز داشته باشیم. وقتی خودانتقادگر هستید از طرد شدن میترسید، در طول تنش بیش از حد حالت تدافعی میگیرید یا از خود و شریک زندگیتان انتظار کمال دارید.
علاوه بر این، افرادی که خودانتقادگر هستند، بیشتر احتمال دارد که احساس شرم کنند، که میتواند پذیرش اشتباهات یا انجام اصلاحات سالم پس از اختلاف را دشوار کند. ممکن است چیزی به نام حساسیت به طرد شدن در شما ایجاد شود و بازخوردها را به اشتباه شخصی سازی کنید. (پیشنهاد میشود مطلب چگونه « انتقاد از خود » را شکست دهیم؟ را مطالعه کنید.)
مزایای شفقت به خود در روابط
در مقابل، شفقت به خود، تابآوری عاطفی، ارتباط بهتر و صمیمیت بیشتر را تقویت میکند.
افرادی که سطح بالاتری از شفقت به خود دارند، تمایل دارند:
- در اختلافات کمتر حالت تدافعی میگیرند.
- مسئولیت اشتباهات خود را بدون شرمساری میپذیرند.
- همدلی و حمایت بیشتری به شریک زندگی خود ارائه میدهند.
- احساسات خود را به طور مؤثرتری کنترل میکنند.
- نیازهای خود را به وضوح و بدون احساس گناه یا رنجش بیان میکنند.
وقتی با خودمان با مهربانی و درک رفتار میکنیم، برای «اصلاح» حس ارزشمندیمان به دیگران متکی نیستیم. این امر وابستگی متقابل و واکنشپذیری عاطفی را کاهش میدهد و فضایی برای روابط سالمتر و امنتر ایجاد میکند.
شفقت به خود همچنین به بهبود رابطه کمک میکند. وقتی هر دو طرف شفقت به خود را پیش میگیرند، عبور از اختلافات، عذرخواهی صادقانه و بازگشت به حالت عادی بدون تلخی آسانتر میشود. (پیشنهاد میشود مطلب 8 استراتژی ساده برای تقویت شفقت به خود را مطالعه کنید.)
شفقت به خود چگونه است؟
برخلاف تصور رایج، شفقت به خود به معنای رها کردن خود از مسئولیت نیست. شفقت به خود، تنبلی یا خودخواهی نیست. بلکه به معنای مواجهه با نقصهای خود با صداقت و مراقبت است.
به گفته روانشناس کریستین نف (Kristin Neff) یکی از پیشگامان این حوزه، شفقت به خود شامل سه عنصر کلیدی است:
- مهربانی با خود: مهربان بودن با خود به جای قضاوت کردن.
- درک مشترک: تشخیص اینکه همه اشتباه میکنند و رنج میبرند.
- ذهن آگاهی: نگه داشتن افکار و احساسات خود در آگاهی متعادل.
چرا مهم است؟
وقتی از جنگیدن با خودمان دست برداریم، ممکن است از جنگیدن با دیگران هم دست بکشیم. پهنای باند عاطفیمان را آزاد میکنیم تا واقعاً ارتباط برقرار کنیم. جایی برای نقصها هم در خودمان و هم در دیگران باقی میگذاریم. با گشادهرویی بیشتری گوش میدهیم، عمیقتر عشق میورزیم، با ظرافت بیشتری از شکستها بهبود مییابیم و در کل دلسوزتر میشویم. اگر میخواهید روابط بهتری با دیگران داشته باشید، به یاد داشته باشید که ابتدا خودتان را دوست داشته باشید.
«پیشنهاد میشود از تست های شخصیت کلینیک روانشناسی آوان که به صورت رایگان در اختیار شما قرار داده شده است، برای شناخت و آگاهی بیشتر از خودتان استفاده کنید.»
مطالب مشابه:
- عشق به خود، زیربنای روابط قوی
- چرا شفقت یا دلسوزی به خود دشوار است؟
- چگونه ارزش های خود را بشناسیم؟
- شرم، احساس تابویی که باید با آن دوست شویم
- نحوه تشخیص و رهایی از “ترحم به خود”
- عشق به خود برای هر روز
- چگونه با خودمان صلح کنیم؟
- خود کاذب؛ زندانی که خودمان ساختهایم
- زندگی با بیش فعالی (ADHD) و میل به خودتخریبی
- هنر رها کردن
- شکوفایی، رقص جاودانهٔ نور در باغ وجود
- تاثیر تروما بر نیازهای اساسی انسان
- راهنمای واکنش موثر به خشم
- 12 راهکار برای مقابله با فشار روانی بیکاری
- وقتی درد دیروز، امروز را میبلعد
- شرم، راهی برای شکوفایی