تشخیص محرومیت عاطفی از غفلت عاطفی

نکات کلیدی این مطلب:

• محرومیت عاطفی، فقدان شدید ارتباط عاطفی از سوی والدین است که اغلب با سوء استفاده همراه است.
• در مقابل، غفلت عاطفی کمبود ارتباط عاطفی است. اغلب در خانه های غیر آزاردهنده اتفاق می‌افتد.
• هر یک از این تجربیات کودکی (محرومیت عاطفی و غفلت عاطفی) به کودک آسیب می رساند. این آسیب می تواند مادام العمر باشد یا قابل جبران باشد.

کلینیک روانشناسی و مشاوره آوان – اگر با رشته روانشناسی آشنایی دارید، شاید داستان جن (Genie) را شنیده باشید. جن در دهه 1950 و 1960 در انزوا کامل بزرگ شد. او از نظر عاطفی محروم و مورد آزار و اذیت والدین قرار گرفت. آنچه او در کودکی تحمل کرد کاملاً ویرانگر بود و توجه بسیاری از رسانه ها و محققان روانشناسی را به خود جلب کرد.

جن یک مثال واضح از محرومیت عاطفی است. اما واقعیت این است که محرومیت عاطفی، طبق تعریف خود، ویرانگر است.

محرومیت عاطفی دوران کودکی: این زمانی اتفاق می افتد که والدین توجه عاطفی قابل قبولی به فرزند خود نشان نمی دهند. محرومیت عاطفی اغلب (نه معمولاً) با آزار جسمی کودکان همراه است و بیشتر در یتیم خانه ها یا خانواده های بدسرپرست ثبت شده است.

غفلت عاطفی دوران کودکی: این زمانی اتفاق می افتد که والدین به اندازه کافی به نیازهای عاطفی کودک خود پاسخ نمی دهند. بر خلاف محرومیت عاطفی، غفلت عاطفی می تواند بسیار ظریف تر باشد و اغلب در خانواده های غیر آزاردهنده اتفاق می افتد. به دلیل عدم وجود توجه عاطفی و اعتبار عاطفی، تشخیص آن اغلب دشوار است. والدین کودک ممکن است بسیاری از نیازهای آنها مانند نیازهای فیزیکی، مادی و آموزشی را برآورده کنند، اما نیازهای عاطفی کودک (مانند نیاز طبیعی هر کودک به دیده شدن، درک عمیق و تایید عاطفی توسط والدینشان) به طور قابل توجهی نادیده گرفته می‌شود و برآورده نمی شود.

هنگامی که افراد دیگر متوجه آنها شوند، کودکانی مانند جن می توانند کمک و منابع دریافت کنند. کودکانی که از نظر عاطفی محروم هستند می توانند وارد سیستم پرورشی شوند و ممکن است توسط والدین دوست داشتنی و با عاطفه پذیرفته شوند. البته این بهترین سناریو است.

از سوی دیگر، کودکی که از نظر عاطفی نادیده گرفته شده است یا دچار غفلت عاطفی می‌شود، معمولاً مورد توجه دیگران قرار نمی گیرد. کودکانی که از نظر عاطفی نادیده گرفته می‌شوند معمولاً زیر رادار می‌روند، غافل از اینکه مشکلی برای آنها پیش می‌آید. هیچ کس برای کمک به سمت آنها نمی‌رود و هیچ کس متوجه آنها نمی‌شود، حتی خودشان. محرومیت عاطفی و غفلت عاطفی می تواند در زندگی کودک با بزرگتر شدن در بزرگسالی بسیار متفاوت باشد. (پیشنهاد می‌شود مطلب 5 ویژگی شخصیتی مرتبط با دوران کودکی دردناک را مطالعه کنید.)

محرومیت عاطفی

دکتر رنه اسپیتز (Rene Spitz) روانکاو اتریشی-آمریکایی، با مطالعه نوزادان در یتیم خانه های رومانیایی، تأثیرات منفی محرومیت عاطفی را برجسته کرد. آنچه او کشف کرد ویرانگر بود اما لزوماً تعجب آور نبود: ارتباط عاطفی نقش کلیدی در توسعه دارد.

نوزادانی که از نظر عاطفی محروم بوده اند، کاهش حجم مغز، سطوح بالای کورتیزول (هورمون استرسی که به بدن شما در پاسخ به خطرات کمک می کند) در مغزشان و تغییراتی در قشر جلوی مغزشان را تجربه می کنند.

مگان گونار (Megan Gunnar) روانشناس آمریکایی دریافت، کودکانی که از نظر عاطفی محروم هستند، می توانند در عملکردهای اجرایی مانند حافظه کاری، کنترل بازدارنده و انعطاف پذیری شناختی، مشکل داشته باشند. بسیاری از این کودکان از اضطراب زیاد رنج می برند، برای کنترل هیجانات خود تلاش می کنند و توانایی درک حالات روانی دیگران را ندارند.

اسپیتز و گونار تنها تعداد کمی از بسیاری از محققانی هستند که شواهدی را برای حمایت از این ایده پیدا کرده اند که محرومیت عاطفی مستقیماً با تغییرات قابل توجهی در مغز کودکان مرتبط است. همچنین در نکته‌ای امیدوارکننده‌تر، مطالعات نشان داده‌اند که اثرات منفی محرومیت عاطفی را می‌توان زمانی که کودکان مورد دریافت محبت و توجه عاطفی قرار می‌گیرند (مانند پذیرفته شدن توسط خانواده های با محبت یا بهبود شرایط زندگی)، تغییر داد. (پیشنهاد می‌شود مطلب 10 نشانه غفلت عاطفی در رابطه شما را مطالعه کنید.)

غفلت عاطفی

پس از حدود یک دهه کار به عنوان روانشناس، متوجه الگویی در مراجعین شدم. من مراجعینی داشتم که رویدادهای واضحی را که زندگی آنها را تکان داده بود توصیف می کردند، مانند سوء استفاده، محرومیت یا سایر رویدادهای آسیب زا. اما الگویی که من متوجه شدم در واقع چیزی بود که در زندگی مراجعین من اتفاق نیفتاد.

مراجعین احساس پوچی، خودشناسی و آگاهی عاطفی کم، احساس عدم ارتباط با خود و دیگران، فقدان شفقت به خود، احساس استقلال و مسئولیت بالا، احساس شرم و سرزنش خود و مشکل در خودآگاهی را توصیف می کنند. این علائم برای مراجعین من گیج کننده بود. آنها نمی توانند درک کنند که چرا چنین احساسی دارند. همه چیز در زندگی و تربیت آنها ممکن است به ظاهر “عادی” باشد، اما آنها احساس می کنند که زیر ابری خاکستری زندگی می کنند.

نکته جالب در مورد این الگو، این بود که بسیاری از مراجعین آن را با وجود داشتن اشتراکات بسیار کمی که داشتند نشان دادند. آنها از همه طبقات اجتماعی (جنسیت ها، فرهنگ ها، مذاهب و پیشینه های مختلف) می آمدند، اما این گروه خاص از علائم را داشتند. چرا اینطور می شود؟

این به دلیل غفلت عاطفی دوران کودکی است. بسیاری از این مراجعین که علائم اصلی بالا را داشتند، پاسخ عاطفی، توجه عاطفی، یا اعتبار عاطفی کافی را دریافت نکردند.

خبر خوب این است که غفلت عاطفی دوران کودکی قابل درمان است. این امیدی است که من در هنگام کار با مراجعین خود در کلینیک روانشناسی آوان در طول سالها کشف کردم. ما با هم کار کردیم تا به آنها “تصدیق عاطفی” بدهیم که هرگز دریافت نکردنده بودند و در خانه دوران کودکی خود به شدت به آن نیاز داشتند. ما برای درک و احساس احساسات آنها، تقویت ارتباطات عاطفی و زندگی متمرکزتر کار کردیم. (پیشنهاد می‌شود مطلب 6 نکته برای افرادی که مورد غفلت عاطفی قرار گرفته‌اند را مطالعه کنید.)

محرومیت عاطفی و غفلت عاطفی

محروم شدن کودکان از پرورش عاطفی در زمانی که قرار است شاد، آزاد و بازیگوش باشند، قلب را آزار می دهد. تصور یتیم خانه‌ها یا خانه‌های پرورشی که در آن کودکان به حال خود رها می شوند، آسان است. اما محرومیت عاطفی می تواند در هر جایی اتفاق بیفتد. شاید حتی برای شما هم اتفاق افتاده باشد. ممکن است برای هر کودکی اتفاق بیفتد و هر خانواده ای را تحت تاثیر قرار دهد. اگر از محرومیت عاطفی بازمانده اید، بدانید که تنها نیستید.

با اینکه آسیب های محرومیت عاطفی می‌تواند از غفلت عاطفی شدیدتر باشد، اما با این وجود تأثیرگذار است. حتی ممکن است توسط والدین مهربانی بزرگ شده باشید که به طور ناخواسته نیازهای عاطفی بسیار مهم شما را نادیده گرفته اند. با این وجود، غفلت عاطفی باعث می‌شود کودکان در بزرگسالی احساس تنهایی عمیقی داشته باشند. (پیشنهاد می‌شود مطلب والدین حسود، دزدان خاموش خوشبختی را مطالعه کنید.)

غذای آماده مهم

یک بخش از اطلاعات مهم وجود دارد که می خواهم پس از خواندن این مقاله آن را از خود حذف کنید. اثرات محرومیت عاطفی (کودکانی که بدون محبت و راهنمایی والدین خود به دنیا می آیند) می توانند معکوس شوند. کودکانی که در نهایت مراقبت عاطفی مورد نیاز خود را از خانواده ای مهربان دریافت می کنند، می توانند شفا پیدا کنند.

به عنوان یک تجربه، غفلت عاطفی دوران کودکی نیز می تواند معکوس شود. من آن را از نزدیک دیده ام. این کار با کشف و گوش دادن به چشم انداز احساسی شما، توجه به نیازهای عاطفی شما و تبدیل شدن به والدینی که از نظر عاطفی حواسش جمع می‌باشند، انجام می شود.

محرومیت عاطفی شدید در عین حال قابل مشاهده است. غفلت عاطفی می تواند بسیار ظریف و نامرئی باشد. این رسالت زندگی من است که غفلت عاطفی دوران کودکی را بیشتر شناخته شده کنم. من می‌خواهم که هر درمانگری در مورد آن بداند، بتواند آن را تشخیص دهد و مهارت‌هایی را داشته باشد که مراجعین خود را به سمت مکانی برای شفا راهنمایی کند. در واقع، من می خواهم هر فردی آنچه را که برای شناسایی اثرات غفلت عاطفی دوران کودکی و التیام نیاز دارد، داشته باشد.

اگر بدانیم کودکانی که از محیط های ویرانگر محرومیت عاطفی می آیند می توانند شفا پیدا کنند، آنهایی که از نظر عاطفی نادیده گرفته شده اند نیز می توانند شفا یابند.

محرومیت عاطفی دوران کودکی و غفلت عاطفی دوران کودکی یکسان نیستند، اما تفاوت چندانی هم با هم ندارند. مهم نیست که رفتار عاطفی شما در دوران کودکی چقدر قابل مشاهده یا نامرئی بوده است، شما شایسته این هستید که نیازهای عاطفی خود را امروز برآورده کنید.

محمد امین مختاریان

مطالب مشابه:

• تقابل خوش بینی با درماندگی آموخته شده در روابط
• شناخت تأثیر ترومای بزرگ و ترومای کوچک
• سرکوب احساسات و راهکارهایی برای جلوگیری
• آیا تروما به طور کامل درمان می‌شود؟
• 3 ایده از ارسطو برای ساختن یک زندگی خوب
• سه دلیل اصلی رفتار بد فرزندان بزرگسال با والدینشان
• 3 نشانه ترومای پردازش نشده
• چگونه علائم ترومای حل نشده را شناسایی کنیم؟
• 4 مهارت کلیدی برای ایجاد هوش هیجانی