در دو سال گذشته، روزهای سختی را با آمدن مهمانی سرزده و سرسخت پشت سر گذاشتیم. ویروس کرونا علاوه بر مختل کردن زندگی عادی، اثرات زیادی بر سلامت ما انسان ها گذاشت. از همان ابتدای همه گیری شاهد گسترش ترس، اضطراب و استرس در میان مردم بوده ایم. علاوه بر استرس های ناشی از جهش های جدید ویروس کرونا، آسیب های جمعی، فواصل خواب نامنظم، ناامنی شغلی و ساعات کاری بدون وقفه نیز می تواند به طور کلی بر سلامت روان تأثیر بگذارد و منجر به استرس مزمن، اضطراب و البته افسردگی شود.
در حال حاضر نزدیک به 60 درصد افراد جامعه مبتلا به افسردگی، اضطراب و یکی از اختلالات روانی هستند، اما تعطیلات نوروزی فرصت مناسبی برای تقلیل اضطراب و افسردگی ناشی از بیماری کرونا و زندگی روزمره است.
برخی از مردم فکر می کنند که فقط افراد مبتلا به بیماری روانی باید مراقب سلامت روان خود باشند. اما در حقیقت، عواطف، افکار و نوع نگرش شما است که توانایی، راندمان و سلامت کلی شما را تحت تأثیر قرار می دهد. سلامت روان، توانمندی شما را در مواجهه با مسائل روزمره، بحران ها و چالش های جدی تقویت میکند. از این رو، یکی از کارهایی که یک فرد می تواند برای کاهش سطح استرس انجام دهد این است که از کشمکش های مربوط به کار دوری کند، کمی وقت بگذارد و از تعطیلات بهترین استفاده را ببرد.
تاثیر تعطیلات بر سلامت روان
به گفته روانشناسان و بر اساس مطالعات مختلف می توان گفت که تعطیلات، تفریح و اوقات فراغت از موضوعات مهمی هستند که تاثیر بسیار مثبتی بر سلامت جسمی و روانی افراد می گذارند. مطالعات متعدد نشان داده اند که استراحت منظم منجر به زندگی سالم تر، امید به زندگی بیشتر و سلامت روانی بهتر می شود. از سوی دیگر تعطیلات در کاهش افسردگی و اضطراب، بهبود عملکرد کاری و اجتماعی مؤثر است.
تعطیلات را جدی بگیرید
برخی مخالف استراحت، تفریح و فراغت هستند و استراحت را اتلاف وقت و تاخیر در کارها و اهداف می دانند. این گونه از افراد معمولا دارای الگوی کمال گرایی و جلوگیری از بروز احساسات هیجانی می باشند. با این حال، امر مسلم این است که تعطیلات و تفریحات از مسائل مهمی هستند که برای سلامت جسمی و روحی مهم هستند. امروزه، یکی از ضروریات مهم ما انسانها تعطیلات است، زیرا در تعطیلات و اوقات فراغت این امکان را داریم تا از چالش های روزمره خارج شویم و به دنبال علاقه مندی های خودمان برویم و برای مدتی در اختیار خودمان باشیم. اعتنا نکردن به تعطیلات در دراز مدت منجر به مشکلاتی مانند خستگی، فرسایش، افسردگی و اضطراب می شود. «بنابراین بگذارید استراحت و تفریح یکی از مهمترین موضوعات زندگی شما باشد.
بانشاط ترین کشورها، کشورهایی با تعطیلی بیشتر
اگر به کشورهایی مانند دانمارک، سوئیس، نروژ و کشورهای مشابه که از شادترین کشورهای جهان هستند نگاهی بیندازیم، خواهیم دید که این کشورها نسبت به سایر کشورها نرخ تعطیلات بالاتری دارند، مانند تعطیلات آخر هفته دو روزه و ساعات کاری کم تر. این کشورها با وجود ساعات کاری کم تر، بهره وری کاری بسیار بالاتری از ما دارند. زیرا اوقات فراغت آنها به شکلی برنامه ریزی شده که کیفیت زندگی و سلامت روانی بهتری داشته باشند تا بتوانند از حداکثر توان خود برای ساعات کاری استفاده کنند.
تاثیر تعطیلات بر جسم و روح
«شاید به دلیل شرایطی که وجود دارد در طول هفته و روزهای هفته استراحت و تفریح کافی نداشته باشیم، اما در تعطیلات فرصت ریکاوری جسمی و روحی را داریم. گذشته از این، تعطیلات ما را از محیط کاری پر تنش و اجتماع دور می کند تا بتوانیم روح و روان خود را سامان دهیم.
برای تعطیلات برنامه داشته باشید
تعطیلات حتی اگر از کیفیت پایینی برخوردار باشد برای ما ضروری است، اما تاکید بر این است که سعی شود تا کیفیتی حداکثری داشته باشد. بنابراین، برای تعطیلات خود برنامه ریزی کنید و خوش بگذرانید و با افراد مثبت ارتباط برقرار کنید تا احساس بهتری داشته باشید و در نهایت ذهن و بدن شما به حالت اعتدال برسد. در صورتی که به دلیل وجود کرونا برای مسافرت و مهمانی برنامه ای ندارید، می توانید وقت خود را با بازی های خانوادگی سرگرم کننده، بیرون رفتن و تماشای فیلم های کمدی صرف کنید.
دلیل خستگی و افسردگی بعد از تعطیلات
مردم عموماً مایلند در محیطی آرام و بدون چالش زندگی کنند و این محیط در تعطیلات برای آنها فراهم می شود، اما پس از تعطیلات به دلیل اینکه دوباره وارد زندگی چالش انگیز گذشته می شوند، مشکلاتی مانند افسردگی، اضطراب و بی انگیزگی در آنها پدیدار می شود. افسردگی پس از تعطیلات، ممکن است پس از تعطیلی کوتاه آخر هفته یا تعطیلاتی طولانی مانند تثطیلات نوروزی ایجاد شود. به طور معمول بعد از تعطیلات احساس افسردگی و ناراحتی می کنیم، اما در این شرایط نیز می توان برای پیشگیری از افسردگی بعد از تعطیلات اقداماتی انجام داد.
روش هایی برای جلوگیری از افسردگی بعد از تعطیلات
برای جلوگیری از افسردگی بعد از تعطیلات، میتوانیم فعالیتهایی را که در طول تعطیلات از آن لذت میبردیم به زندگی روزمره اضافه کنیم و درگیر فعالیتهای مورد علاقهمان باشیم. دوم اینکه اگر کارهایی دارید، قبل یا در ابتدای تعطیلات انجام دهید تا در پایان تعطیلات استرس نداشته باشید. برای بازگشت به روال قبل از تعطیلات، باید به خود زمان بدهیم و یکباره وارد جریان قبل از تعطیلات نشویم. مثلاً برای یکی دو روز آخر تعطیلات آماده شوید و مطمئن شوید که برنامه های خوبی برای تعطیلات دارید.
مراقبه یا مدیتیشن یکی دیگر از راه های پیشگیری از افسردگی بعد از تعطیلات است. در تعطیلات حتماً کارهایی مانند مراقبه انجام دهید تا سطح آرامش خود را افزایش دهید. اینطور نباشد که در تعطیلات سرمان شلوغ باشد و استراحت کافی نداشته باشیم. در روزهای اول بعد از تعطیلات، کارهای سخت انجام ندهید و از کارهایی که باعث ایجاد استرس می شود دوری کنید. در صورتی که با انجام موارد گفته شده همچنان احساس افسردگی و کسالت می کنید، حتما از یک روانشناس کمک بگیرید.
سال جدید را چگونه با انرژی شروع کنیم؟
با این حال، پایان تعطیلات می تواند منجر به اضطراب و افسردگی شود و شروع ماه مبارک رمضان بلافاصله پس از تعطیلات نوروزی می تواند سازگاری با سبک زندگی عادی را با تاخیر به جریان بیاندازد، اما بهترین کار این است که خود را برای ماه مبارک آماده کنید و با برنامه ریزی، انجام کارهای سرگرم کننده، ایجاد عادات خوب و کارآمد مانند خواندن کتاب و ورزش، بخشش دیگران و رفع رنجش ها، مثبت اندیشی، پرهیز از اخبار بد و… از نظر روحی و جسمی، سال جدید را با انرژی بیشتر آغاز کنید.