کلینیک روانشناسی و مددکاری آوان – روانشناسان، جامعه شناسان و مردم شناسان مدت هاست به دنبال این بوده اند که مشخص کنند چه عواملی باعث می شود یک فرد به سمت افراد یا فردی دیگر جذب شود. انسان موجودی اجتماعی است. مردم گروه هایی را برای تعامل جمعی تشکیل می دهند و عاشقان برای روابط عاشقانه و تولید مثل جفت می شوند.
در گذشته، مردم به صورت گروهی برای زندگی و شکار جمع می شدند و برای اطمینان از بقای گونه خود در دراز مدت تولید مثل می کردند.
روانشناسی تکاملی این نظریه را مطرح میکند که ویژگیهای اصلی مرد قدرت و شکار بود. زنان به طور غریزی همسرانی را انتخاب می کردند که این ویژگی ها را نشان می دادند تا بقای خود و همچنین بقای فرزندان خود را تضمین کنند. ظرفیت باروری ماده به دلیل سن و دوره طولانی بارداری برای انسان محدود است. برعکس، ظرفیت مرد برای تولید مثل محدود به تعداد زنانی است که به او اجازه میدهند تا با آنها جفت شود.
به دلیل این محدودیتهای تکاملی، زنان معمولاً جذب مردانی میشوند که قدرت و توانمندی خود را نشان میدهند، ویژگیهایی که نشانه امنیت است. در مقابل، مردان جذب زیبایی ظاهری می شوند که نشانه سلامت باروری است. امنیت جسمانی امروزه با توانایی مرد در تبدیل شدن به یک شکارچی موفق سنجیده نمی شود، بلکه با موقعیت اجتماعی و توانایی مرد در کسب درآمد و فراهم کردن محیطی امن برای زن و فرزندانش سنجیده می شود.
اصول انتخاب شده زیر پیش بینی کننده های قابل اعتمادی از جاذبه هستند. البته، مانند همه پیش بینی کننده های رفتار انسان، استثناهایی نیز از این قاعده وجود دارد.
شخصیت و جذابیت
برون گراها در مقایسه با درون گراها، تمایل دارند جذاب تر به نظر برسند، زیرا به عنوان افرادی با اعتماد به نفس در جامعه دیده می شوند. قبل از وارد شدن به هر نوع رابطه ای، دانستن اینکه آیا فردی که می خواهید ملاقات کنید به سمت برون گرایی یا درون گرایی گرایش دارد، می تواند بینش ارزشمندی را ارائه دهد.
اگر فردی برون گرا هستید و فردی که می خواهید ملاقات کنید درون گرا است، انتظار داشته باشید که تفاوت های ذاتی را در نحوه درک خود از دنیای اطراف ببینید. برونگراها از بودن با افراد دیگر انرژی می گیرند و از محیط خود به دنبال تحریک هستند. برونگراها اغلب خود به خود و بدون فکر صحبت می کنند و با اطمینان از روش آزمون و خطا استفاده می کنند. برعکس، درونگراها زمانی انرژی مصرف میکنند که به صورت اجتماعی درگیر میشوند و به دنبال زمان تنهایی برای شارژ کردن باتریهای خود هستند. افراد درونگرا به دنبال تحریک از درون هستند و به ندرت بدون فکر صحبت می کنند. افراد درونگرا قبل از تصمیم گیری، گزینه ها را با دقت می سنجند.
برونگراها روابط متنوعی را حفظ می کنند. با این حال، این روابط معمولا سطحی هستند. از سوی دیگر، درونگراها روابط کمی دارند، اما این روابط عمیق هستند. درون گراهایی که با برون گراها قرار می گذارند به دنبال روابط نزدیک تری هستند که ممکن است برون گراها تمایل کمتری به آن داشته باشند. این ناتوانی در ایجاد تعهد عمیق تر، عدم شباهت را برجسته می کند، که جذابیت متقابل را کاهش می دهد.
به ندرت پیش می آید که افراد خصوصیات کاملاً برونگرا یا کاملاً درونگرا از خود نشان دهند. ویژگی های شخصیتی در امتداد یک زنجیره می لغزند. بسیاری از افراد هم ویژگی های برون گرا و هم درون گرا از خود نشان می دهند. علاوه بر این، درونگراهایی که با محیط اطراف خود راحت هستند، اغلب رفتارهای مرتبط با برونگرایی را نشان می دهند. به همین ترتیب، برونگراها می توانند ویژگی های درون گرا را نشان دهند.
عزت نفس و جذب
مردم دوست دارند با افرادی معاشرت کنند که عزت نفس بالایی دارند. افرادی که سطح بالایی از عزت نفس دارند، تمایل دارند در مرکز توجه قرار بگیرند. آنها همچنین ممکن است با افشای خود راحت باشند، که سنگ بنای دستیابی به روابط شخصی نزدیک است.
برعکس، افراد با عزت نفس پایین تمایلی به افشای اطلاعات شخصی ندارند. ناتوانی در افشای خود یک مکانیسم دفاعی برای محافظت در برابر انتقاد و طرد شدن است. خودافشاگری راهی برای روابط شخصی نزدیکتر است، راهی که افراد با عزت نفس پایین اغلب تمایلی به آن ندارند. ترس از بدرفتاری، خیانت و طرد شدن، باعث میشود افراد با عزت نفس پایین نتوانند به چیزی که بیشتر میخواهند، یعنی یک رابطه شخصی نزدیک، دست یابند.
شبکه های اجتماعی
شباهت نقش مهمی در توسعه روابط در شبکه های اجتماعی دارد. تحقیقات نشان می دهد که کاربران فیس بوک به سایر کاربرانی که نگرش ها و باورهای مشابهی دارند جذب می شوند. کاربران فیس بوک با نزدیک شدن به 300 دوست، جذاب تر می شوند. با این حال، هنگامی که تعداد دوستان از 300 بیشتر شود، تأثیر آن بر جذابیت اجتماعی کاهش می یابد.
افرادی که زمان زیادی را در شبکه های اجتماعی می گذرانند اغلب درون گراتر دیده می شوند و به نظر می رسد که اعتماد به نفس پایین تری دارند. درونگراها نسبت به برخوردهای رودررو اطلاعات بیشتری را در شبکه های اجتماعی فاش می کنند. قالب شبکه های اجتماعی مانند فیس بود و اینستاگرام، به درون گراها فرصت کافی برای فرموله کردن پاسخ های معنادار می دهد. بدون فشار موجود در روابط چهره به چهره که در بستر شبکه های اجتماعی فراهم می شود، درونگراها به طور طبیعی اطلاعات بیشتری را نسبت به مکالمات شخصی فاش می کنند.
درونگراها همچنین ممکن است در شروع مکالمه به خصوص با غریبه ها مشکل داشته باشند. شبکه های اجتماعی این فشار اجتماعی اضافه را از بین می برند. افرادی که اعتماد به نفس پایینی دارند ممکن است فیسبوک را محیطی مساعد بدانند زیرا میخواهند مورد قبول و پسند دیگران قرار گیرند. شبکههای اجتماعی به آنها این اجازه را میدهد تا بدون مواجهه مستقیم با بازخورد منفی، خود را ابراز کنند.
بر اساس تحقیقات محدود در مورد ایجاد رابطه در شبکه های اجتماعی، به نظر می رسد که همان اصول روانشناختی جذب که در روابط رو در رو مؤثر است، در روابط آنلاین نیز صادق است. در واقع، شبکه های اجتماعی یک روش جایگزین موثر ارتباطی را برای افرادی که با شروع روابط چهره به چهره راحت نیستند، فراهم می کند.
محمد امین مختاریان
مطالب مرتبط:
4 راز برای ایجاد یک رابطه شاد و موفق
کدام نوع از روابط عاشقانه برایمان سالم تر است؟