رهایی از نشخوار فکری

نکات کلیدی این مطلب:

• تمایل به نشخوار فکری رایج است، اما اگر مداوم باشد می‌تواند عاملی خطرناک برای اختلالات روانی باشد.
• تحقیقات جدید شش الگوی نشخوار کننده را شناسایی می‌کند که نشان می‌دهد هر کدام چگونه می‌توانند با اختلالات شخصیت مرتبط باشند.
• نگاه کردن به الگوهای نشخوار کننده خود، می‌تواند به شما کمک کند که از نشخوار فکری رها شوید و به سمت افکار سازنده‌تر حرکت کنید.

کلینیک روانشناسی و مشاوره آوان – آیا مواقعی وجود دارد که نتوانید یک فکر ناخوشایند را با وجود تلاش‌های زیاد از سرتان بیرون کنید؟ شاید فکر می‌کردید به فردی که خیلی خوب نمی‌شناختید حرفی دوستانه گفتید. اما این شخص در پاسخ به شما گفت که به حرف خود فکر کنید. ممکن است با خودتان فکر کنید و بگویید که آیا من فاقد مهارت های بین فردی هستم؟ چه چیزی در مورد خودم تا الان متوجه نشده بودم؟ روزها بعد، شما هنوز نمی‌توانید این برخورد را کنار بگذارید.

توجه به این اظهارات ناخوشایند که به نشخوار فکری معروف است، چندان غیر معمول نیست. روانشناسانی که این فرآیند را مطالعه می‌کنند دریافته‌اند که اگر این روند مداوم باشد، می‌تواند به عنوان یک عاملی خطر برای ابتلای فرد به افسردگی عمل کند. اگرچه اکثر افراد در نهایت این کانال ذهنی منفی را به سمت افکار رضایت بخش تر حرکت می‌دهند، اما کسانی هستند که نمی‌توانند این حالت مزمن متوقف کنند. تا همین اواخر، نشخوار فکری تقریباً به طور کامل با افسردگی مرتبط بود. یک پژوهش تازه با تمرکز بر اختلال شخصیت مرزی نشان می‌دهد که این فرآیند می تواند تأثیر گسترده تری بر سلامت روان داشته باشد.

نشخوار فکری در اختلالات شخصیت

به گفته کرن کلی (Kren Kelley) از دانشگاه ایالتی می سی سی پی (Mississippi State University)، بی نظمی رفتاری (از دست دادن کنترل) و خلق ناخوشایند افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی (BPD) با نشخوار فکری بدتر می‌شود. در واقع، نشخوار فکری می‌تواند به عنوان “یک مکانیسم شناختی کلیدی که به تداوم مشکلات کنترل عاطفی و رفتاری کمک می‌کند” عمل کند. افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی، هر چه فکر منفی برانگیخته شده را در ذهن خود مرور کنند، توانایی تعدیل احساسات و اعمال خود را از دست می‌دهند.

اختلال شخصیت مرزی، در سیستم تشخیصی فعلی (راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی DSM-5)، یکی از چهار اختلال شخصیت «خوشه B» است که شامل علائمی مانند تکانشگری، مشکلات بین فردی، خشم، بزرگ نمایی، عدم همدلی و رفتارهای پرخاشگرانه می‌باشد. اختلال شخصیت ضداجتماعی (ASPD)، اختلال شخصیت نمایشی (HPD) و اختلال شخصیت خودشیفته (NPD) سه مورد دیگر در خوشه B هستند. مطابق با انتقادات موجود از DSM-5-TR، تفکیک این اختلالات شخصیتی در تشخیص ممکن است دشوار باشد. کرن کلی پیشنهاد می‌کند که شاید بتوان آنها را با مقایسه تمایلات نشخوارکننده متمایز کرد.

همانطور که مشخص است، نشخوار فکری می‌تواند یکی از شش شکل را داشته باشد. تمایز بین این اشکال مهم است زیرا هر یک می‌تواند رابطه خاص خود را با یکی از اختلالات شخصیتی داشته باشد که اعتقاد بر این است که با نشخوار فکری ارتباط دارد. پژوهش انجام شده توسط پژوهشگران برای این است که آیا دسته بندی نشخوار فکری می‌تواند عملکرد مفیدی در کمک به شناخت تفاوت های تشخیصی بین چهار اختلال خوشه B داشته باشد یا خیر. شما می‌توانید از این پژوهش نه تنها نقش نشخوار فکری در اختلال شخصیت مرزی، بلکه نقش آن را در رفاه روزمره خود بیاموزید. (پیشنهاد می‌شود مطلب اختلالات شخصیت خوشه B چیست را مطالعه کنید.)

بررسی شش نوع نشخوار فکری

با استفاده از یک نمونه آنلاین از 725 بزرگسال 19 تا 77 ساله (میانگین سنی 42 سال)، تیم تحقیقاتی یک سری اقدامات بالینی معتبر را برای ارزیابی وجود اختلالات شخصیت خوشه B انجام داد. موارد نمونه از شش مقیاس نشخوار فکری در زیر آورده شده است (هر کدام از 1 تا 4 یا 1 تا 5 رتبه بندی شده اند):

• نشخوار خشم (به موقعیت های تحریک‌کننده خشم فکر کنید): پس از پایان درگیری، خیال‌پردازی‌های طولانی مدتی برای انتقام دارم.
• نشخوار فکری افسرده: من نمی‌توانم از فکر کردن به این که هیچ حسی برای انجام کاری ندارم دست بردارم.
• نشخوار فکری در مورد غم و اندوه: به سختی می توانم خودم را از فکر کردن در مورد اینکه چقدر غمگین هستم متوقف کنم.
• نشخوار فکری انتقاد از خود: توجه من اغلب بر جنبه هایی از خودم متمرکز می‌شود که از آنها خجالت می‌کشم.
• نشخوار فکری در مورد جرائم بین فردی: نمی‌توانم از فکر کردن به این که چگونه این شخص به من ظلم کرده است دست بکشم.
• نگرانی: وقتی شروع به نگرانی کنم، نمی‌توانم متوقف شوم.

با عطف به یافته ها، نویسندگان توانستند ارتباط قابل توجهی بین انواع نشخوار فکری و اختلال شخصیت پیدا کنند. به طور خاص، اختلال شخصیت مرزی به شدت با نشخوار خشم مرتبط بود، البته اختلال شخصیت ضداجتماعی و اختلال شخصیت نمایشی (histrionic) نیز همینطور بودند. این همپوشانی به نفع منتقدانی است که معتقدند رویکرد اختلال شخصیت طبقه‌ای نادرست است. با این حال، از نظر مجموعه علائم خوشه B (همانطور که پژوهشگران نتیجه می‌گیرند) «نشخوار خشم یک فرآیند شناختی فراتشخیصی احتمالی است که به ارائه آسیب‌شناسی شخصیت خوشه B کمک می‌کند.» (پیشنهاد می‌شود مطلب 8 نشانه اختلال شخصیت نمایشی را مطالعه کنید.)

به نظر می‌رسید که اختلال شخصیت مرزی به تنهایی با نشخوار فکری انتقادی مرتبط باشد، یافته‌ای که نویسندگان انتظارش را نداشتند. آنها بر این باور بودند افرادی که بیشتر در این شکل نشخوار فکری قرار دارند، احتمال بیشتری دارد که علائم اختلال شخصیت ضد اجتماعی را از خود نشان دهند. شاید با گنجاندن هر چهار اختلال شخصیت خوشه B در این پژوهش، هر گونه مشارکت مستقل اختلال شخصیت ضد اجتماعی کنترل شود. نشخوار افسردگی به تنهایی با اختلال شخصیت مرزی همراه بود که راه جدیدی برای درک این اختلال را نشان می‌دهد. در عوض، سه اختلال شخصیت دیگر با نشخوار غم و اندوه مرتبط بودند. فقدان نگرانی، به جای نشخوار فکری، با نمرات اختلال شخصیت ضد اجتماعی بالاتر همراه بود، یافته ای که با توجه به اینکه عدم پشیمانی یکی از ویژگی های کلیدی روانپریشی است، منطقی است. با این حال، نمرات اختلال شخصیت خود شیفته و اختلال شخصیت نمایشی نیز با نگرانی کمتری همراه بود. شاید تعجب آور باشد که نشخوار فکری در مورد جرایم بین فردی هیچ ارتباطی با نمرات اختلال شخصیت نداشت. پژوهشگران پیشنهاد می‌کنند که احساس مورد ظلم قرار گرفتن می‌تواند بخشی از اشکال دیگر نشخوار فکری باشد.

به طور کلی، پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که “جنبه های تفکر منفی بدون توجه به تشخیص، به اشکال رایج اختلال بالینی کمک می‌کند.” به عبارت دیگر، فقدان تبعیض در بین اختلالات خوشه B به نفع اجازه دادن به نشخوار فکری به عنوان مبنایی برای “مداخلات درمانی همگانی” استدلال می‌کند. (پیشنهاد می‌شود مطلب خودشیفته های مینیاتوری را مطالعه کنید.)

رها کردن نشخوار فکری

اکنون که توانستید انواع مختلف نشخوار فکری را بررسی کنید و همچنین ببینید که چگونه می‌توانند به توضیح این مجموعه از اختلالات شخصیت کمک کنند، ممکن است برای شما آسان تر باشد که بدانید چگونه می‌توانید الگوهای تفکر منفی خود را تغییر دهید. شاید قبلاً به تفاوت بین اظهار نظر انتقادی و عدم توانایی در مورد نگرانی در خصوص احساس دیگران نسبت به خود فکر نکرده باشید. شناسایی نوع نشخوار فکری که با رایج‌ترین الگوی شخصیتی شما مطابقت دارد، کلید کنار گذاشتن نشخوار فکری است. سپس، نوع درمانی که می‌تواند به افراد مبتلا به اختلالات شخصیت کمک کند (اگر به اقدام تبدیل شود که می‌توانید انجام دهید) می تواند به شما کمک کند تا از حلقه نامحدود افکار ناراحت کننده خود بیرون بیایید.

به طور خلاصه، افکار نشخوار کننده به راحتی می توانند به ذهن شما حمله کنند. با دانستن این که چه اشکالی به خود می‌گیرند، می توانید در مسیر تبدیل افکار خود به الگوهای کامل تر و سازنده تر قرار بگیرید.

مطالب مشابه:

• سه گانه تاریک شخصیت
• تفاوت حمله اضطرابی و حمله پانیک چیست؟
• 5 بازی روانی خطرناک در جامعه
• 5 رویکرد برای درمان و مدیریت اختلال سازگاری
• با افراد غیر منطقی چگونه رفتار کنیم؟
• زمینه تکرار اشتباه
• مواجهه با ترس از آینده با 7 تکنیت عملی
• اختلال خواب و سلامت روان؛ 8 یافته و 7 توصیه
• استفاده از شهود برای تصمیم گیری بی‌عیب و نقص
• چگونه علائم ترومای حل نشده را شناسایی کنیم؟
• توهم سوگ، واکنشی به اختلال سوگ حاد
• 5 عادت ضروری برای داشتن زندگی با نشاط
• اختلال اعتماد در خانواده های خودشیفته
• شش راه برای رهایی از چنگال پشیمانی