کلینیک روانشناسی و مشاوره آوان – دلایل زیادی برای شکسته شدن قلب انسانها وجود داد. اما آیا میدانستید که عبارت “قلب شکسته” در واقعیت نیز میتواند به قلب شما آسیب جدی وارد کند؟ در این مطلب توضیح خواهیم داد که چگونه میتوانید سندرم قلب شکسته را تشخیص دهید و آن را درمان کنید.
قلب شکسته، فراتر از کلمات
برای مدت طولانی، اعتقاد بر این بود که قلب شکسته صرفاً بیانی نمایشی از کتابها و فیلمها است. سندرم قلب شکسته تنها از دهه 1990 شناخته شده است. اگر یک موقعیت فیزیکی یا عاطفی استثنایی را تجربه کنید، هورمون استرس آدرنالین (adrenaline) ترشح میشود و در مقادیر بیش از حد، هورمون استرس میتواند به عضله قلب حمله کند.
در پزشکی از آن به عنوان کاردیومیوپاتی (cardiomyopathy) یاد میشود که علائمی مشابه با علائم حمله قلبی دارد. سونوگرافی قلب بزرگ شدن بطن سمت چپ قلب را نشان میدهد که ظرفیت پمپاژ قلب را کاهش میدهد. با این حال، برخلاف حمله قلبی واقعی، عروق کرونر مسدود نمیشوند. با این وجود، سندرم قلب شکسته در صورت عدم درمان، حتی در موارد معدودی میتواند منجر به مرگ شود.
جالب است بدانید که سندرم قلب شکسته به عنوان کاردیومیوپاتی تاکو-تسوبو (Tako-Tsubo cardiomyopathy) نیز شناخته می شود. محققان ژاپنی که برای اولین بار این بیماری را توصیف کردند، نام آن را از تله ماهی مرکب (Tako-Tsubo) که معمولا در ژاپن استفاده میشود، نامگذاری کردند.

قلب شکسته چه حسی دارد؟
هرکسی که تا به حال در روابط عاطفی یا به دلیل مرگ یکی از عزیزانش قلبش شکسته، به خوبی میداند که احساسات برانگیخته شده از قلب شکسته چقدر دردناک است. احساس سفتی شدید در قفسه سینه میکنید، به نظر میرسد گلوی شما منقبض شده است و نفس کشیدن برایتان دشوار است. همچنین ممکن است از سردردهای میگرنی یا کمردرد رنج ببرید و مشکل خواب پیدا کنید.
قلب شکسته با ناامیدی نیز همراه است. شما نمیتوانید تصور کنید که دوباره فردی با نشاط باشید، به نظر می رسد زندگی ناگهان رنگ خود را از دست داده است و افکار شما مدام حول فقدانی که متحمل شدهاید میچرخد.
علاوه بر این، قلب شکسته نه تنها از طریق انواع احساسات و افکار منفی عاطفی، بلکه از طریق علائم جسمی نیز خود را نشان میدهد. علائم جسمی عبارتند از:
- سفتی در قفسه سینه
- سرگیجه
- تنگی نفس
- حالت تهوع و استفراغ
- افزایش ضربان قلب
- افت فشار خون
- عرق سرد
- رنگ پریدگی
چرا همیشه دلم میشکنه؟ شناخت علل و الگوها
شاید این اولین باری نباشد که قلب شما میشکند و از خود میپرسید چرا این اتفاق برای من تکرار میشود؟ در این مورد، منطقی است که نگاهی دقیق تر به الگوهای رابطه و رفتاری خود بیندازید. شاید شما همیشه یک نوع شریک را انتخاب کنید، به عنوان مثال. شما مردان یا زنانی را انتخاب میکنید که نمیتوانند اجازه نزدیکی و صمیمیت بیشتر بدهند؟ در این صورت ترس ناخودآگاه شما ناشی از نزدیکی خواهد بود.
ممکن است از کمبود عزت نفس رنج میبرید و تنها زمانی احساس ارزشمندی میکنید که در یک رابطه هستید. با این حال، شریک عاطفی شما دیگر نمیتواند حفره عاطفی شما را پر کند یا حتی عقده های حقارت شما را جبران کند. اگر حمایت این فرد به طور ناگهانی از بین برود، از نظر عاطفی احساس سردرگمی میکنید و با قلب شکسته واکنش نشان میدهید. (پیشنهاد میشود مطلب چرا افراد یکی پس از دیگری از عشق من دور می شوند؟ را مطالعه کنید.)
جملاتی که به قلب شکسته شما آرامش میدهند
افرادی که قلبشان شکسته است، اغلب جملاتی را که نشان دهنده غم و اندوه آنهاست، بسیار آرامش بخش و شفابخش مییابند. زیباترین گفته ها و جملات را برای شما گردآوری کرده ایم:
- کاش یک دختر بچه بودم، زیرا درد زانوهای شکسته بهتر از درد قلب شکسته است.
- وقتی خورشید رفت گریه نکن، زیرا نمیتوانی ستاره ها را از میان اشک ببینی.
- ترجیح میدهم میلیونها بار عاشق شوم و هر بار قلبم شکسته شود تا اینکه برای همیشه یک قلب خالی داشته باشم.
- هرگز به کسی که تو را شکست، برنگرد.
- عجیب است که چند بار یک قلب باید شکسته شود تا سالها بتواند عاقل بماند.
- یک روز به یاد من خواهی بود و اینکه چقدر دوستت داشتم… آنوقت از خودت متنفر خواهی شد که چرا مرا رها کردی.

5 قدم برای بهبود قلب شکسته
مرحله اول: از موقعیت فاصله بگیرید
این نکته اساسی است، به خصوص در مورد سندرم قلب شکسته. از هر تماسی که به طور بالقوه امید جدیدی را ایجاد میکند و باعث طولانی شدن یا حتی جلوگیری از بهبودی شما میشود، دوری کنید. بنابراین، تمام ارتباط خود را با شریک زندگی سابق خود قطع کنید (حداقل به طور موقت) و هر چیزی را که شما را به یاد او میاندازد از خود دور کنید.
مرحله دوم: با مراحل غم و اندوه مقابله کنید
خواه مرگ باشد یا جدایی از شریک زندگی، در هر دو مورد شما فرآیند سوگواری را پشت سر میگذارید که میتواند به پنج مرحله تقسیم شود:
- انکار
- خشم
- مذاکره کنید
- افسردگی
- پذیرش
برای اینکه بفهمید در حال حاضر کجا هستید و چه چیزی میتواند بهترین کمک را به شما کند، مراحل را جداگانه بررسی کنید. (پیشنهاد میشود مطلب 5 تمرین ذهن آگاهی برای گذر از غم و اندوه را مطالعه کنید.)
مرحله سوم: مراقبت از خود
در مراحل دشوار زندگی، مهم است که به نیازهای خود بیتوجهی نکنید. کارهایی را انجام دهید که از آنها لذت میبرید یا همیشه میخواستید آنها را امتحان کنید. مطمئن شوید که خواب کافی و تغذیه سالم دارید.
مرحله چهارم: در لحظه زندگی کنید
گذشته (دردناک) را نمیتوان با نشخوار مداوم آن و سرزنش خود تغییر داد. این فقط انرژی گرانبهایی را که برای التیام قلب شکسته خود به آن نیاز دارید هدر میدهد. در عوض، روی زمان حال تمرکز کنید و برای آینده برنامه ریزی کنید.
مرحله پنجم: اجازه دهید افراد جدید وارد زندگی شما شوند
به همان اندازه که شریک زندگی سابقتان برای شما مهم بوده است، افراد جدیدی از راه میرسند که میتوانند زندگی شما را غنی کنند. برای آشنایی با این افراد آماده باشید! همین امر در مورد سوگ نیز صدق میکند. ممکن است در ابتدا منزوی کردن خود قابل درک باشد، اما در برخی مواقع تعامل مجدد با دیگران برای شما مفید خواهد بود. (پیشنهاد میشود مطلب 7 نکته برای ایجاد روابط اجتماعی قوی تر را مطالعه کنید.)
چرا قلبم را شکستی؟ پردازش و پذیرش
قلب شکسته نه تنها با اندوه همراه است، بلکه پس از مدتی با خشم یا حتی نفرت نیز همراه است. شما از کسی که این رنج بزرگ را برای شما ایجاد کرده است عصبانی میشوید. شما نمیخواهید شرایط را بپذیرید و توضیح بخواهید. در واقع، بحث میتواند برای درک و پردازش مفید باشد. با این حال، چنین بحثی همیشه ممکن نیست.
اگر فرصتی برای گفتگوی آزاد و نهایی ندارید، باید راه دیگری برای رفع درد قلب شکسته خود بیابید. ممکن است سختتر باشد، اما راه هایی وجود دارد. به عنوان مثال، میتوانید احساسات خود را در یک نامه تخلیه کنید، سپس آن را به طور نمادین بسوزانید.
شما همیشه نمیتوانید بفهمید که چرا این کار با شما انجام شده است. با این حال، درک کنید که زندگی به سادگی منصفانه نیست. پذیرش این واقعیت به شما کمک زیادی میکند تا گرفتار رنجش خود نشوید. (پیشنهاد میشود مطلب پارادوکس دلشکستگی را مطالعه کنید.)
مگه میشه از درد قلب شکسته بمیریم؟ علم پشت قلب شکسته چه میگوید؟
هر چقدر هم که باورنکردنی به نظر برسد، در واقع میتوانید از درد قلب شکسته بمیرید. شما بدون شک با این پدیده آشنا هستید که وقتی یکی از زوجین مسن میمیرد، دیگری نیز به زودی به دنبال آن میرود. چیزی که شبیه یک کلیشه به نظر میرسد در واقع موضوع تحقیقات علمی دو دانشمند مشهور نیکلاس کریستاکیس (Nicholas A. Christakis) و فلیکس الورت (Felix Elwert) بود.
به عنوان بخشی از تحقیقات خود، آنها داده های 373189 زوج مسن را جمع آوری کردند و دریافتند مردانی که همسرانشان در ابتدا فوت کردهاند، احتمال مرگ خود را تا 18 درصد افزایش میدهند. برای زنان، احتمال مرگ ناگهانی 16 درصد افزایش مییابد.
با این حال، باید بین از دست دادن ناگهانی شریک زندگی و مرگ پس از سال ها بیماری تفاوت قائل شد. در سناریوی دوم، احتمال مرگ افزایش نمییابد. بنابراین لحظه شوک عامل مهمی در ایجاد سندرم قلب شکسته است.

نقش درمان در التیام قلب شکسته
قلب شکسته یک وضعیت اورژانسی است و همیشه نمیتوان بدون کمک خارجی با این وضعیت کنار آمد. در این مورد، روانشناس و مشاور حرفهای میتواند به شما کمک کند تا افکار خود را بازتاب دهید و دریابید که چگونه میتوانید روند سوگواری خود را شفابخشتر کنید.
از دلشکستگی تا عشقی دوباره کشف شده
با اینکه احساسات و آسیبهای قلب شکسته دردناک هستند، اما میتوانند التیام یابند! در غیر این صورت، کسانی که از بابت قلب شکسته خود رنج بردهاند، هرگز نمیتوانند دوباره عاشق شوند یا به روال عادی زندگی خود برگردند. این دقیقاً همان چیزی است که هر روز اتفاق میافتد، به خصوص زمانی که انتظارش را ندارید.
با این حال، مهم است که به روند سوگواری خود ادامه دهید، زیرا عزیز از دست رفته شما رابطه شما را کامل کرده بود. تنها در صورت طی کردن مراحل است که میتوانید پذیرای رابطه جدیدی باشید. (پیشنهاد میشود مطلب آیا عشق تازه می تواند دلشکستگی گذشته را درمان کند؟ را مطالعه کنید.)
فصل جدید پس از درد قلب شکسته
همانطور که گفته شد احساسات و آسیب های قلب شکسته بسیار دردناک هستند. با این حال، اکثر مردم حداقل یک بار در زندگی خود از آن رنج میبرند و از آن بهبودی مییابند. شما میتوانید و همین کار را انجام خواهید داد! تجربیات دردناک به شما این فرصت را میدهند که در درون خود رشد کنید و آگاه شوید که از شراکت چه میخواهید.
اگر در حال حاضر شک دارید که آیا هنوز از شراکت فعلی خود راضی هستید یا خیر، لازم است با مشاور متخصص در زمینه زوج درمانی صحبت کنید. مراجعه به زوج درمانگر برای کشف پویاییهای سمی در رابطه شما اهمیت بسیاری دارد و میتواند راهنماییهای ارزشمندی را در اختیار شما قرار دهد.
مطالب مشابه:
- 5 نوع عشق نافرجام
- اسیر عشق در تارهای کمال گرایی
- عشق به خود، زیربنای روابط قوی
- چگونه در میان سردرگمی “عشق مدرن” حرکت کنیم؟
- احساس عشق و علم روابط
- 4 روش مطمئن برای تمایز شیفتگی از عشق
- 2 راه برای رهایی از عشق نافرجام
- 3 نشانهای که میگوید “رابطه شما بر اساس تنهایی است نه عشق”
- غلبه بر ترس از دست دادن (اختلال Fomo) با 10 نکته ارشمند
- ترومای دلبستگی چگونه بر روابط ما تأثیر میگذارد؟
- 3 کلمه که باعث دوری عاطفی میشود
- روان رنجوری، زمینه ساز طلاق
- چگونه آزار عاطفی را تشخیص دهیم؟
- مرگ رابطه عاشقانه با چهار اشتباه