نکات کلیدی این مطلب:
- عشق بدون احترام به کینه تبدیل می‌شود و احترام بدون مراقبت به سردی می‌انجامد.
- مهم نیست چه می‌گویید، مهم این است که چطور می‌گویید.
- نیت و لحن، نحوه دریافت ارتباط توسط سیستم عصبی را شکل می‌دهند.
کلینیک روانشناسی و مشاوره آوان – به ما گفته شده که عشق تنها چیزی است که نیاز دارید. اما اگر عشق به تنهایی کافی بود، چرا بسیاری از روابط پرشور و با نیت خیر، بی‌سروصدا از هم می‌پاشند؟
حقیقت این است که عشق بدون احترام به کینه تبدیل می‌شود و احترام بدون مراقبت به سردی می‌انجامد. اکثر زوج‌ها از عشق خود جدا نمی‌شوند، بلکه از ارتباط معنادار خود جدا می‌شوند.
تناقض اینجاست. شما می‌توانید واقعاً کسی را دوست داشته باشید و همچنان با نحوه‌ی صحبت کردن، رفتار کردن یا قدردانی نکردن، به او آسیب بزنید. می‌توانید هر روز بگویید «دوستت دارم» و همچنان با لحنی تند صحبت کنید، مدام حرفش را قطع کنید یا تلاش‌هایش را نادیده بگیرید. این به این معنی نیست که شما اهمیتی نمی‌دهید. به این معنی است که شما با نحوه‌ی ابراز آن هماهنگ نیستید.
به این فکر کنید که یک گل می‌کارید و سپس با چکمه‌های گلی در باغ قدم می‌زنید. شما قصد داشتید به رشد آن کمک کنید، اما عادت‌های نسنجیده شما ریشه‌ها را خرد می‌کنند. عشق بذر است، احترام خاک است و حضور آب است. بدون هر سه، رابطه رشد نمی‌کند.
قطع ارتباط اغلب به طور نامحسوس شروع می‌شود. لحنی تند، لحظه‌ای فراموش شده و گفتن عجولانه‌ی «دوستت دارم» بدون تماس چشمی یا قصد قبلی.
مادرم در دوران کودکی می‌گفت: «مهم نیست چه می‌گویی، مهم این است که چطور می‌گویی.» در آن زمان، من این حرف را نادیده می‌گرفتم. اما حالا (دهه‌ها بعد) علم پشت این خرد را درک می‌کنم. نیت حامل انرژی است، لحن حامل معنا. سیستم عصبی نیرویی را دریافت می‌کند که کلمات به تنهایی نمی‌توانند منتقل کنند. (پیشنهاد می‌شود مطلب هنر برقراری ارتباط و گفتگوی موفق را مطالعه کنید.)
چرا «متشکرم» ممکن است مهم‌تر از «دوستت دارم» باشد.
مطالعه‌ای از دانشگاه جورجیا (The University of Georgia) نشان داد که قدردانی قوی‌ترین پیش‌بینی‌کننده رضایت از رابطه است، حتی بیشتر از سبک‌های ارتباطی یا نحوه برخورد زوجین با اختلافات.
مطالعه‌ی دیگری از دانشگاه کالیفرنیا در برکلی (UC Berkeley) نشان داد که ابراز تشکر باعث می‌شود افراد احساس ارزشمندی، درک شدن و امنیت عاطفی بیشتری کنند. لحظات کوتاه قدردانی، ارتباط را تقویت کرده و تعهد بلندمدت را افزایش می‌دهد.
چرا؟ چون «دوستت دارم» می‌تواند خودکار شود، اما «متشکرم» نشان دهنده‌ی قدردانی فعال است. ما با تشکر کردن می‌گوییم: می‌بینم چه کار کردی، از آن قدردانی می‌کنم، تو را بدیهی نمی‌دانم.
حتی ابراز قدردانی‌های کوچک لحظاتی را ایجاد می‌کنند که روانشناسان آن را لحظات کوچک احساسی می‌نامند. تبادلات کوچک، اعتماد در رابطه را تقویت می‌کنند و چیزی را ایجاد می‌کنند که جان گاتمن (John M. Gottman) از آن به عنوان پیشنهادهای احساسی یاد می‌کند. اینها دعوت‌هایی برای نزدیکی هستند که وقتی به طور مثبت به آنها پاسخ داده شود، موفقیت در رابطه را پیش‌بینی می‌کنند. (پیشنهاد می‌شود مطلب 5 نشانه خوشبختی در ازدواج را مطالعه کنید.)
چگونگی پردازش ارتباط مغز و بدن
علوم اعصاب مدرن از این ایده پشتیبانی می‌کند. تحقیقات در نوروبیولوژی (neurobiology) بین فردی نشان می‌دهد که نحوه بیان (لحن، سرعت، تماس چشمی) می‌تواند بسیار بیشتر از خود کلمات بر ادراک عاطفی تأثیر بگذارد.
نظریه پلی‌واگال (Polyvagal theory)، که توسط روانشناس استیون پورگس (Stephen Porges) توسعه داده شده است، توضیح می‌دهد که چگونه سیستم عصبی خودکار ما دائماً در تعاملات اجتماعی به دنبال نشانه‌های امنیت یا تهدید می‌گردد. گفتن «متشکرم» با هدف قدردانی می‌تواند عصب واگ را آرام کند و سیستم عصبی را تنظیم کند. گفتن «دوستت دارم» سرد یا بی‌اعتنا (حتی با کلمات مناسب) می‌تواند باعث سردرگمی یا پریشانی نامحسوس شود.
به همین دلیل است که افراد حتی با وجود ابراز محبت کلامی، ممکن است در یک رابطه احساس کمبود عاطفی کنند. سیگنال‌های عاطفی به جایی نمی‌رسند. آنها به عنوان سیگنال‌های امن، صادقانه یا معنادار دریافت نمی‌شوند. (پیشنهاد می‌شود مطلب احساس عشق و علم روابط را مطالعه کنید.)
راه‌های عملی برای تقویت احترام و ارتباط
برای ترمیم ارتباط نیازی به اقدامات بزرگ ندارید. تغییرات کوچک و ارادی در نحوه برقراری ارتباط می‌تواند تأثیر فوری داشته باشد.
- سرعت خود را کم کنید و با لحن مناسب صحبت کنید. قبل از صحبت کردن، وضعیت خود را بررسی کنید. آیا در لحظه حضور دارید؟ آیا لحن شما با نیت شما هماهنگ است؟ آگاهی از نحوه بیان کلمات می‌تواند نحوه دریافت آنها را تغییر دهد.
- برای کارهای کوچک «متشکرم» بگویید. قدردانی تأثیر مضاعفی دارد. قدردانی از تلاش‌های روزمره شریک زندگی‌تان، قدردانی متقابل را تقویت می‌کند. سعی کنید روزانه به یکی از کارها یا تلاش‌های همسرتان توجه کنید و صمیمانه به او «متشکرم» بگویید. حتی اگر در حد بردن سطل زباله به بیرون از خانه باشد.
- مراقب نشانه‌های غیرکلامی خود باشید. طبق تحقیقات آلبرت محرابیان (Albert Mehrabian)، تا ۹۳ درصد ارتباطات غیرکلامی است. حالت‌های چهره، تماس چشمی و لحن صدا، وزن بیشتری نسبت به آنچه اکثر مردم تصور می‌کنند دارند. سیستم عصبی شما می‌داند چه زمانی کلمات کسی با انرژی او مطابقت ندارد. (پیشنهاد می‌شود مطلب نشانه های غیرکلامی معاشقه و جذابیت فیزیکی چیست؟ را مطالعه کنید.)
- فرضیات را با قدردانی جایگزین کنید. به جای اینکه فرض کنید شریک زندگی‌تان می‌داند که دوست داشته می‌شود، این را از طریق قدردانی‌های خاص و در لحظه نشان دهید. عبارت «ممنون که امروز این مشکل را حل کردی» اغلب قوی‌تر از تکرار «دوستت دارم» از روی عادت، تأثیر می‌گذارد.
سخن آخر:
عشق مهم است، اما همیشه به تنهایی کافی نیست. احترام، قدردانی و امنیت عاطفی ملزوماتی هستند که به عشق اجازه می‌دهند احساس شود، به آن اعتماد شود و پایدار بماند.
ما اغلب فکر می‌کنیم که روابط به دلیل اتفاق بزرگی از هم می‌پاشند. اما اغلب، فرسایش تدریجی ناشی از نادیده گرفته شدن یا شنیده نشدن است که ارتباط را از بین می‌برد. بعضی وقت‌ها قدرتمندترین کلامی که می‌توانی بگویی «دوستت دارم» نیست، «متشکرم» است.
«پیشنهاد می‌شود از تست های شخصیت کلینیک روانشناسی آوان که به صورت رایگان در اختیار شما قرار داده شده است، برای آشنایی و آگاهی بیشتر از خودتان استفاده کنید.»
مطالب مشابه:
- اسیر عشق در تارهای کمال گرایی
- ۳ عامل مخرب زندگی جنسی
- چگونه تجربیات دوران کودکی بر انتخاب همسر تأثیر می‌گذارد
- تعهد در رابطه، عاملی مهم برای عشق واقعی
- بازنویسی داستان عشق خودمان
- 5 نکته برای مقابله با جدایی عاطفی
- چرا کسی مرا دوست ندارد؟ چگونه ارزش خود را دوباره پیدا کنید؟
- دلایل کاهش میل جنسی و عدم تمایل به رابطه جنسی
- حسادت فرصتی برای عشق و تعهد همسران
- آیا فانتزی جنسی ندارید؟
- ترومای دلبستگی چگونه بر روابط ما تأثیر می‌گذارد؟
- 4 قاتل پنهان رابطه عاشقانه
- 3 کلمه که باعث دوری عاطفی می‌شود
- مرگ رابطه عاشقانه با چهار اشتباه
- چگونه آزار عاطفی را تشخیص دهیم؟
- از عشق تا ویرانی
- رهایی از وسواس گذشته‌نگر (RJ)