کلینیک روانشناسی و مددکاری آوان – در جامعه امروزی که به سرعت در حال تغییر است، متوجه شدهایم که سبکهای فرزندپروری جدید مختلفی ظهور کردهاند که باورها و ارزشهای متفاوتی را پیرامون این نقش منعکس میکنند. یکی از رایج ترین الگوها همان الگویی است که ما آن را الگوی “دموکراتیک-سهل انگار” می نامیم که بر عدم وجود سلسله مراتب در درون واحد خانواده تاکید دارد. این الگوی دموکراتیک فرزندپروری، بر برابری، مذاکره و ارتباطات باز در درون واحد خانواده تاکید دارد، که جای ستایش دارد. با این حال، درست مانند هر الگویی در زندگی، اگر زیاده روی شود، می تواند چالش های خاصی ایجاد کند. این مشکلات اغلب زمانی به وجود می آیند که تعادل بین آزادی و مسئولیت توسط والدین به دقت حفظ نشود. تبعات و پیامدهای الگوی مورد بحث در این مطلب، زمینه های بالقوه نگرانی را برای والدینی که به دنبال تقویت پویایی خانواده سالم هستند، برجسته می کند.
شکل گیری و ایدئولوژی
الگوی دموکراتیک-سهل انگار برخاسته از مبانی ایدئولوژیکی است که در خانواده های اصلی ما یا از طریق تجارب نوجوانی ما ایجاد شده است، به ویژه اگر به گروه های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی خاصی بپیوندیم یا درگیر آنها باشیم. این شکل خاص از مراقبت و پویایی خانواده، اقتدارگرایی را رد می کند که به درستی چنین است. مرحله شکل گیری ایدئولوژی از ابتدای ازدواج یا قبل از بچه دار شدن شروع میشود که اغلب شامل مذاکره در مورد حاشیه های آزادی گسترده برای هر دو شریک، با موقعیت های اقتصادی برابر و مسئولیت های خانگی مشترک است. (پیشنهاد میشود مقاله فرزندپروری مثبت گرا، خانواده های شکوفا را مطالعه کنید.)
پیش شرط های الگوی دموکراتیک-سهل انگار
- اعمال و رفتارها: اعمال باید با انگیزه قانع کنندگی و رضایت باشد تا تحمیل.
- گفتگو و اجماع: رضایت از طریق گفت و گوی باز بر اساس استدلال های معتبر و معقول و مستدل به دست می آید. هر گونه اختلاف نظر اعضا این قدرت را دارد که تصمیمات را مسدود کند و به طور بالقوه منجر به مشکلات در رسیدن به اجماع شود.
- توافق در مورد قوانین: قوانین از طریق مذاکره ایجاد می شوند و از عدالت و تعادل اطمینان می یابند.
- جلوگیری از سوء استفاده از قدرت: مذاکره به عنوان یک اقدام متقابل در برابر افراط در سوء استفاده از قدرت عمل می کند.
- هماهنگی به هر قیمتی: هدف اصلی دستیابی به هماهنگی و به حداقل رساندن تعارض است.
- حقوق برابر: همه اعضای خانواده از حقوق یکسانی در خانواده برخوردارند.
انعطاف و تسلیم
الگوی دموکراتیک-سهل انگار تعاملات انعطافپذیر را در بین زوجین تقویت میکند، جایی که نقشها و تواناییهای مکمل توسط هر دو پذیرفته میشود. با این حال، زمانی که درگیریها به وجود میآیند یا تشدید میشود، این الگو ممکن است منجر به تسلیم شدن یکی از زوجها شود. الگوی تسلیم، که ناخواسته برای حفظ «آرامش خانوادگی» انتخاب شده است، میتواند به پیشروی عوارضی برای زوجین تبدیل شود که میتواند بچهها وارد صحنه میکند. همچنین شایان ذکر است که والدین در تلاش برای مدرن جلوه دادن و در ارتباط با علایق فرزندان خود، ممکن است از سبک لباس پوشیدن و ترجیحات موسیقی فرزندان خود تقلید کنند و حتی می توانند در فعالیت های مشابه شرکت کنند. با این حال، این تقلید میتواند سلسله مراتب را محو کند و نقشهای کودکان را نامفهوم کند و به طور بالقوه اعتبار و فرصت والدین را برای حمایت از فرزندانشان در زمانهای چالش برانگیز (بهویژه در نوجوانی) به خطر بیندازد. (پیشنهاد میشود مقاله چرا نوجوان شما به حرف گوش نمی دهد را مطالعه کنید.)
خطرات سهل گیری
با ورود فرزندان به خانواده، این الگوی سهل گیرانه با چالش های جدیدی روبرو می شود. بدون انطباق های مناسب، این الگو ممکن است به طور ناخواسته منجر به سهل انگاری بیش از حد شود، جایی که کودکان قدرت و نفوذ نامتناسبی بر تصمیم گیری خانواده پیدا می کنند، حتی مشاهده کرده ام که کودکان برای انتخاب ماشین یا نظارت بر خرید خانه جدید آورده شده اند. با پذیرش زودهنگام کودکان در «دادگاه» بحثهای خانوادگی، ممکن است آنها با مسئولیتهایی مواجه شوند که از نظر رشد آمادگی انجام آن را نداشته باشند و این میتواند شکلی واقعی از اضطراب را برای کودک در حال رشد ایجاد کند.
عدم وجود عواقب
برخلاف نظامهای دموکراتیک سنتی که در جهان غرب وجود دارد، الگوی خانواده دموکراتیک-سهل انگار اغلب فاقد پیامدهای عملی برای نقض قوانین است. قواعد به آرامی بیان و مورد بحث قرار می گیرند و خطوط بین آنچه که قوانین هستند و آنچه به منزله توصیه یا پیشنهاد است محو می شود. این ناهماهنگی می تواند به طور خطرناکی به نوسان مستمر حاکمیت و نقش در خانواده کمک کند و روابط خانوادگی را با سردرگمی نقش و مسئولیت آلوده کند. برخلاف مفهوم ایدئولوژیک یا تئوریک برابری، کودکان در الگوی دموکراتیک-سهل انگار معمولاً وظایف خانگی ندارند. بدون تجربه مسئولیت یا عواقب نادیده گرفتن چنین وظایفی، کودکان ممکن است عادت کنند که در زمان بلوغ از تعهدات خود شانه خالی کنند که منجر به مشکلات واقعی در روابط نوجوانان و اوایل بزرگسالی آنها شود. (پیشنهاد میشود مقاله دام پدر و مادر را مطالعه کنید.)
تحمل تعارض و اضطراب
در الگوی دموکراتیک-سهل انگار، افراد ممکن است تحمل کمی برای تعارض و مهارتهای کنترل هیجانی محدود از خود نشان دهند. هنگامی که آنها به درستی بر فرزندان خود نظم و انضباط را اعمال می کنند، اضطراب، شرم یا تنش ناشی از والدین منجر به این می شود که آنها برای بازگرداندن هماهنگی موقت به الگوی تسلیم متوسل شوند. این رویکرد میتواند به طور ناخواسته به کودکان بیاموزد که مطالبهگری بیشتر، منجر به پاداشهای بیشتر میشود، به طور بالقوه حس استحقاق را تقویت میکند و به طور متناقض باعث افزایش تعارضی میشود که والدین به دنبال اجتناب از آن هستند، یک نتیجه واقعا طعنهآمیز.
یک رویکرد بهتر
برای مقابله با چالشهای الگوی دموکراتیک-سهل انگار، والدین باید تعادلی بین آزادی و مسئولیت برقرار کنند. والدین با ترکیب ارزشهای دموکراتیک با مرزهای مناسب، پیامدهای ثابت و استقلال متناسب با سن، میتوانند محیطی را ایجاد کنند که رشد و تکامل سالم را در فرزندانشان تقویت کند. الگوی دموکراتیک- سهل انگار رویکردی منحصربهفرد برای فرزندپروری ارائه میکند که بر برابری، مذاکره و ارتباطات باز تأکید دارد. با این حال، والدین باید مشکلات و چالشهای بالقوه مرتبط با این سبک را بشناسند.
مطالب مشابه:
- 4 ایده برای تقویت رابطه پدر و فرزند
- فرزندپروری مثبت گرا، خانواده های شکوفا
- چگونه با فرزند خود پیوندی ناگسستنی ایجاد کنیم؟
- چگونه با فرزندان خود در مورد نگرانی های مربوط به سلامت روان صحبت کنیم؟
- پرورش ذهن های خلاق
- 6 ویژگی خانواده سالم
- دام پدر و مادر
- نوزادان چگونه رقصیدن را یاد می گیرند و مزایای آن چیست؟
- اختلالات رفتاری کودکان
- چطور با کودک «لجباز» برخورد کنیم؟
- مزایای بازی کودکان در خارج از منزل
- از کودکان خود انسانی دلسوز بسازید
- افسردگی نوجوانان ؛ وقتی افکار و احساسات منفی وجود دارد
- چرا نوجوان شما به حرف گوش نمی دهد؟
- عوامل ایجاد اختلال اضطراب نوجوانان