کلینیک روانشناسی و مشاوره آوان – ارتباطات در همه جا حاضر هستند و زندگی روزمره ما را شکل میدهند. چه در روابط شخصی و چه در محل کار یا در شبکههای اجتماعی، نحوه صحبت ما با یکدیگر بر درک ما و تأثیری که بر دیگران میگذاریم تأثیر میگذارد. اما ارتباط خیلی بیشتر از کلام گفتاری است و شامل زبان بدن، لحن صدا و حتی گوش دادن است.

تعریف ارتباط چیست؟
ارتباط به معنی تبادل اطلاعات، افکار و احساسات بین افراد است. این میتواند کلامی یا غیرکلامی باشد و پایه و اساس روابط در تمام زمینههای زندگی میباشد. ارتباط خوب نه تنها به معنای بیان واضح خود، بلکه به معنای گوش دادن و درک دیدگاه طرف مقابل است.
چرا ارتباط اینقدر مهم است؟
ارتباطات در قلب هر رابطه بین فردی قرار دارد و تعیین میکند که آیا میتوانیم درک شویم، تعارضات را حل کنیم یا ایدههایمان را به همتایان خود الهام دهیم. اما چگونه میتوانیم به طور موثر ارتباط برقرار کنیم؟ در این مقاله متوجه خواهید شد که کدام اصول و تکنیکها به شما کمک میکند تا از سوء تفاهم جلوگیری کنید و به طور واضح ارتباط برقرار کنید.
4 سطح ارتباط
روانشناس ارتباطی فریدمان شولز فون تون (Friedemann Schulz von Thun) چهار سطح ارتباطی را توصیف میکند که در هر پیامی وجود دارد:
- سطح موضوع: اطلاعات خالصی که منتقل میشود.
- آشکار سازی: آنچه که فرد در مورد خود آشکار میکند.
- سطح رابطه: نحوه ارتباط فرستنده با گیرنده.
- سطح تجدیدنظر: آنچه فرستنده از گیرنده انتظار دارد.
سوء تفاهم اغلب به این دلیل به وجود میآید که فرستنده و گیرنده بر سطوح مختلف تمرکز میکنند. با آگاهی از این سطوح، میتوانید آگاهانه تر ارتباط برقرار کنید و از سوء تفاهم جلوگیری کنید. (پیشنهاد میشود مطلب نقش آگاهی اجتماعی در شکل دادن روابط و تعاملات را مطالعه کنید.)

رایج ترین خطاهای ارتباطی
بسیاری از مکالمات به دلیل اشتباهات معمولی که به راحتی میتوان از آنها اجتناب کرد با شکست مواجه می شوند. اشتباهات عبارتند از:
- عدم علاقهمندی (فقط گوش دادن کافی نیست): گوش دادن فعال یعنی نشان دادن علاقه و پرسیدن سوال.
- پیامهای نامشخص: اگر دقیقاً منظور خود را نگویید، ممکن است طرف مقابل شما را اشتباه متوجه شود.
- تفسیرهای نادرست: ما اغلب اظهارات را در سطح رابطه اشتباه تفسیر میکنیم.
- حالت دفاعی: هرکسی که احساس میکند مورد حمله قرار گرفته است، خاموش میشود و دیگر نمیتواند آشکارا ارتباط برقرار کند.
6 نکته برای برقراری ارتباط موفق
- از ضمیر اول شخص “من” برای پاسخ دادن استفاده کنید: مثلا به جای اینکه بگویید «تو اشتباه کردی»، برای جلوگیری از تنش، بگویید «من متفاوت متوجه شدم».
- استفاده آگاهانه از زبان بدن: حرکات، حالات چهره و لحن صدای شما بر نحوه دریافت کلمات شما تأثیر میگذارد.
- واضح و دقیق فرموله کنید: جملات طولانی و پیچیده میتوانند گیج کننده باشند.
- همدلی نشان دهید: خود را به جای دیگران بگذارید و با درک واکنش نشان دهید.
- تشخیص علائم غیرکلامی: گاهی اوقات زبان بدن بیشتر از کلمات میگوید.
- دریافت بازخورد: بپرسید که آیا طرف مقابل شما را واقعا درک کرده است یا خیر.
از استراتژی های نوشته شده در مطلب 7 نکته برای ایجاد روابط اجتماعی قوی تر برای بهبود روابط اجتماعی خود استفاده کنید.
چگونه تعارضات را از طریق ارتباط حل کنیم؟
تعارضات اغلب به دلیل سوء تفاهمها یا انتظارات برآورده نشده به وجود میآیند. با این مراحل میتوانید اختلافات را به صورت مسالمت آمیز حل کنید:
- آرامش خود را حفظ کنید: قبل از اینکه واکنش تکانشی نشان دهید یک نفس عمیق بکشید.
- بیان احساسات: به جای سرزنش کردن احساس خود را بیان کنید.
- تغییر دیدگاه: سعی کنید دیدگاه طرف مقابل را درک کنید.
- با هم راه حلی پیدا کنید: به جای پافشاری بر حقوق خود، به دنبال مصالحه باشید.

ارتباطات در عصر دیجیتال
دنیای دیجیتال، شیوه ارتباط ما را تا حد زیادی تغییر داده است. در ادامه چند چالش و نکته برای هدایت ارتباطات در دنیای دیجیتال آورده شده است:
- از سوء تفاهم بپرهیزید: به دلیل اینکه حالات صورت و ژست ها وجود ندارند، متن نوشته شده اغلب ممکن است اشتباه تعبیر شود. البته ایموجی ها و جمله بندی واضح میتواند تا حدودی کمک کند.
- آگاهانه پاسخ دهید: لازم نیست به هر پیامی فورا پاسخ داده شود.
- ادب را رعایت کنید: احترام و قدردانی در ایمیل ها و چت ها ضروری است.
برای آگاهی بیشتر از آسیب ابزارهای دیجیتال و رسانه های اجتماعی بر سلامت روان، پیشنهاد میشود مطلب درک تأثیر ابزارهای دیجیتال و رسانه های اجتماعی بر سلامت روان را مطالعه کنید.
ارتباط کلید موفقیت است
ارتباط موفق آمیزهای از وضوح، گوش دادن فعالانه و همدلی است. چه در محل کار و چه در زندگی خصوصی، کسانی که آگاهانه با هم ارتباط برقرار میکنند روابط بهتری ایجاد میکنند، از سوء تفاهم جلوگیری میکنند و سریعتر راه حل ها را پیدا میکنند. کسانی که یاد میگیرند تعارض ها را آگاهانه و همدلانه حل کنند، در دراز مدت محیط هماهنگی را ایجاد میکنند. بنابراین، توانایی برقراری ارتباط واضح و قدردانی نه تنها کلید موفقیت است، بلکه برای توسعه فردی و حرفهای نیز مهم است.
مطالب مشابه:
- نقش خشم در پرورش جامعهای دلسوز و هماهنگ
- حضور در جمع چگونه باعث نشاط ما میشود؟
- 2 نکته برای غلبه بر اضطراب اجتماعی
- شرم، راهی برای شکوفایی
- تله سازگاری در روابط عاطفی و اجتماعی
- عشق به خود، زیربنای روابط قوی
- نقش زیبایی، جذابیت و هوش در روابط عاشقانه
- چگونگی تاثیر “اکسی توسین” بر روابط اجتماعی ما
- 10 رفتاری که نشان دهنده اضطراب اجتماعی شماست
- پیامدهای عمیق وابستگی بر نحوه زندگی
- سوگیری منفی و تاثیر آن بر سلامت روان و روابط
- سلام غریبه؛ غلبه بر ترس برقراری ارتباط
- درمان اضطراب اجتماعی در روده شما نهفته است