نکات کلیدی این مطلب:
- آنچه حسادت والدین را برمی انگیزد، محرومیت آنها از رویدادهای خوب و توجه والدینشان در دوران کودکی است.
- از آنجایی که والدین خودشیفته تمایل دارند از نظر روانی با فرزندان خود ادغام شوند، مشکلات مرزی جدی برای فرزندان ایجاد می کنند.
- شخصیت خودشیفته نه تنها با حسادت همراه است، بلکه با خشم و ملال نیز همراه است.
کلینیک روانشناسی و مشاوره آوان – پدران و مادران خودشیفته اغلب با آسیب رساندن عاطفی به فرزندان خود، زخم های دلبستگی را به آنها وارد می کنند. طبیعی است که این والدین فرزندان خود را به عنوان امتداد خودشان در نظر بگیرند و نیازهای عاطفی آنها را نادیده بگیرند و چیزی را که دانیل شاو (Daniel Shaw) «ترفیع خود محوری کنترل شده» نامید، ایجاد کنند. همچنین آنها با حسادت بیمارگونه به موفقیت ها و نشاط کودکان آسیب عاطفی بیشتری را تحمیل می کنند. ترکیبی از ناشنوایی عاطفی و حسادت، که اغلب از طریق خشم بیان می شود، باعث ایجاد احساس گناه و عدم اعتماد به نفس در چنین کودکانی در زندگی بزرگسالی می شود.
ملانی کلاین (Melanie Klein)، یکی از پیشگامان اولیه روانکاوی در انگلیس، پیشنهاد کرد که آنچه حسادت والدین را برمی انگیزد، محرومیت آنها از رویدادهای خوب و توجه والدینشان در دوران کودکی است. او چنین فرض میکند که «حسادت با محرومیت تشدید میشود و در واقع، به دلیل اینکه چگونه سوژه را از بهرهمندی از آنچه در دسترس است باز میدارد، به احساس محرومیت دامن میزند». والدینی که از دوران کودکی با نشاط فرزندانشان تلخ شده اند، به بچه ها یادآوری می کنند که چقدر دوران کودکی خود را سخت گذرانده اند. «من پنج کیلومتر تا مدرسه پیاده میرفتم، حالا شما هر روز با ماشین به مدرسه رفت و آمد میکنید». در تلاش برای بهبود عطف به ماسبق دوران کودکی خود، آنها به همذات پنداری با فرزند خود متوسل می شوند تا زندگی ای را که هرگز زندگی نکرده اند و امیدها، رویاها و امکاناتی را که از آنها ربوده شده اما احساس می کنند حقشان است، پس بگیرند. (پیشنهاد میشود مطلب اثرات طولانی مدت داشتن والدینی با اختلال روانی را مطالعه کنید.)
با این حال، این تلاش ها کمک چندانی به والدین نمی کند و فقط به فرزندان آسیب می رساند. بیایید تأثیرات حسادت والدین بر کودکان را بررسی کنیم و مشخص کنیم در چه مواردی پرداختن به موضوع حسادت والدین در درمان مفید است.
فقدان روابط همراه با پاداش. از آنجایی که والدین خودشیفته تمایل دارند از نظر روانی با فرزندان خود ادغام شوند، مشکلات مرزی جدی برای فرزندان ایجاد می کنند. از آنجایی که کودک به عنوان یک انسان مستقل و شایسته امیال، احساسات، آرزوها، انگیزه ها و به ویژه روابط خاص خود را دارند، والدین حسادت کرده و روابط شخصی و تعاملات اجتماعی فرزندان را مورد انتقاد یا ممنوعیت قرار می دهند. همانطور که دانیل شاو بیان می کند، استراتژی های ارتباطی آنها با اجبار به کنترل و تسلط نشان داده می شود و از آنجایی که والدین حسود کودک را به عنوان امتداد خود در نظر می گیرند، والدین برای کنترل آن روابط رضایت بخش را از زندگی کودک خود دریغ می کنند و در مرکز خود باقی می مانند. نقطه مقابل حسد، سخاوت است، مانند محبت. متأسفانه والدین حسود این امکان را برای یادگیری سخاوت و محبت به فرزندان خود فراهم نمی کنند. (پیشنهاد میشود مطلب 4 مشکل عمده زندگی که ناشی از غفلت عاطفی دوران کودکی میباشد را مطالعه کنید.)
جاه طلبی های محقق نشده. همانطور که کتابچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، ویرایش پنجم (DSM-5) بیان می کند، شخصیت خودشیفته نه تنها با حسادت همراه است، بلکه با خشم و ملال نیز همراه است. مارک داگوستینو (Mark D’Agostino) توضیح داد که تجربه پوچی در یک شخصیت خودشیفته همراه با احساس کسالت و بی قراری رخ می دهد. کودک مجبور است خود را وقف کند تا جای خالی والدین خود را پر کند. موفقیت کودک در اینجا با خشم والدین مواجه می شود. هر چه کودک بیشتر تلاش کند تا از تسلط والدین خود استقلال پیدا کند، تمایل والدین برای تصاحب و گرفتن استقلال بیشتر می شود. وقتی چند فرزند وجود دارد، ممکن است یکی از فرزندان موفقیتهایش توسط والدین کمتر مورد پذیرش قرار گیرد تا با موفقیتهای فرزندان دیگر متعادل شود. بنابراین، با وجود حسادت والدین، نگهداری دارایی ها برای کودک بسیار چالش برانگیز است.
پیتر شاباد (Peter Shabad) استاد دانشگاه نورث وسترن شیکاگو، توضیح میدهد که مراجعه کننده کودکش، که با حسادت والدین روبرو بود، وقتی درمانگر او را در هنگام خرید نوشیدنی قبل از جلسه درمان تماشا کرد، عصبانی شد. کودک نگران بود که درمانگر طوری صحبت کند که گویی «می تواند با قدرت درون او نفوذ کند و لذت های خصوصی او را بدزدد». انتظار می رود که پیامدهای حسادت والدین مانعی در درمان ایجاد کند، زیرا به طور ناخودآگاه، مددجو از پیشرفت و دستیابی به دستاوردهای درمانی می ترسد، زیرا این امر مستلزم آن است که نیازهای والدین را به نادیده بگیرند. (پیشنهاد میشود مطلب داشتن والدینی با اختلال شخصیت مرزی را مطالعه کنید.)
3. نداشتن نشاط در زندگی. موضوع حسادت والدین قرن ها از طریق افسانه ها در آگاهی عموم مردم نفوذ کرده است. به عنوان مثال، سفید برفی را در نظر بگیرید، جایی که نامادری دخترش را از حسادت به این که او «عادلترین فرد سرزمین» است، مسموم میکند. در درمان، میتوانیم به حسادت والدین بهعنوان روشی نگاه کنیم که والدین بهطور نمادین لذت را از زندگی فرزندشان میدزدند. بیایید مثالی از کودکی بزنیم که در مقابل هم کلاسی قلدرش ایستاده است. والدین حسود ناخودآگاه می خواهند شادی برنده شدن را از دستان کودک بگیرند، بنابراین به جای شریک شدن در لذت اینکه کودک برای حقوق خود ایستادگی کرده است، این قسمت را حذف می کند و فقط از او به دلیل زیر پا گذاشتن قوانین مدرسه انتقاد می کند.
داستان سفید برفی، دزدی لذت بلوغ را نشان می دهد که استقلال و آزادی را برای کودکان به ارمغان می آورد تا آنچه را که می خواهند انجام دهند. این شامل احساس رضایت از بدن رشد یافته، زیبایی، تمایلات جنسی و تحسینی است که از سوی دیگران برمیانگیزد. نه فقط از بدن یا زیبایی، بلکه از معجزه بلوغ و لذت تبدیل شدن به خودشان. (پیشنهاد میشود مطلب چگونه با والدینی که از نظر عاطفی غافل هستند مرزبندی کنیم؟ را مطالعه کنید.)
متأسفانه، برخی از افسانه ها بر اساس واقعیت است و کودکانی که در معرض حسادت والدین خود قرار می گیرند، ممکن است دچار پیامدهای روانی طولانی مدت شوند که آنها را از زندگی آزادانه و با نشاط باز می دارد. بزرگ شدن توسط والدین خودشیفته احساس گناه و ترس زیادی را وارد زندگی کودک می کند. احساس گناه برای بهتر زیستن بالقوه نسبت به والدین و ترس از زنده شدن دوباره خشمی که از والدین شاهد بودند. در درمان، این افراد ممکن است در ابتدا از صحبت کردن علیه والدین یا حتی تجزیه و تحلیل رفتار خود واهمه داشته باشند که مبادا چیزی منفی و مستحق انتقاد را تشخیص دهند. زمان می برد، اما در نهایت، درمان می تواند به آنها کمک کند تا از طریق احساس گناه و ترس عبور کنند و زندگی رضایت بخشی داشته باشند که ارزش حسادت را داشته باشد.
محمد امین مختاریان
مطالب مشابه:
- سه دلیل اصلی رفتار بد فرزندان بزرگسال با والدینشان
- ایکاش والدینم احساسات را به من یاد می دادند
- 16 نشانهای که میگوید شما توسط والدین انتقادگر بزرگ شده اید.
- آیا تروما به طور کامل درمان میشود؟
- 12 سوال در خصوص ترومای دوران کودکی
- چگونه کودکانی تاب آور و انعطاف پذیر تربیت کنیم
- 5 ویژگی شخصیتی مرتبط با دوران کودکی دردناک
- 10 نشانه ترومای دوران کودکی التیام نیافته