نکات کلیدی این مطلب:
- خشم اغلب بر تعاملات روزمره ما تأثیر می گذارد.
- باورهای ما منجر به خشم غیرمنطقی و ناسالم می شود.
- با همدلی، توجه و احترام به افراد مضطرب کمک کنید.
کلینیک روانشناسی و مشاوره آوان – معلم تربیت بدنی مدرسه راهنمایی من مانند کیسه بوکس بود. هر چند وقت یکبار یکی از والدین عصبانی با مدرسه تماس میگرفت و از معلم تربیت بدنی بابت اینکه چرا پسرشان را با وجود احساس خستگی و عدم تمایل به ورزش مجبور کرده در کلاس ورزش شرکت کند، شکایت میکردند.
بر اساس مطالعات اخیر، 29 درصد از معلمان و 42 درصد از مدیران مدارس موارد پرخاشگری والدین را گزارش می کنند. جای تعجب نیست که 49 درصد از معلمان در حال بررسی یک خط کاری جدید هستند.
همه ما داستان هایی از تجربه افراد عصبانی در فروشگاه، تاکسی، محل کار، بیمارستان، هتل، مترو، جلسات و… داریم. گزارش جهانی اخیر گالوپ نشان داد که 23 درصد از پاسخ دهندگان هر روز احساس عصبانیت می کنند. اگر این شامل شما می شود، بدانید که تنها نیستید.
ما معمولاً بر این باوریم که خشم ما ناشی از اتفاقاتی است که در اطراف ما رخ می دهد. رانندگان و مشتریان بد ما را دیوانه می کنند، یا اینطور فکر می کنیم.
با این حال، دلیل واقعی اینکه ما خشم را تجربه می کنیم، به خاطر باورهایی است که در مورد خود و دیگران داریم. ما احساس می کنیم که دنیا باید آنگونه باشد که ما دوست داریم و مردم باید با ما منصفانه رفتار کنند. بر اساس اصول رفتار درمانی عقلانی-هیجانی (REBT)، خشم ناسالم ما نه توسط رویدادهای زندگی، بلکه توسط باورهای غیرقابل انعطاف و سختگیرانه ما تحریک می شود. (پیشنهاد میشود مطلب 5 آسیب خشم سرکوب شده را مطالعه کنید.)
چگونه خشم را کنترل کنیم
مدیریت خشم به طور موثر با تشخیص تفاوت بین احساسات منفی سالم و ناسالم شروع می شود.
خشم پاسخ ما به بی عدالتی و نقض مرزها است. اگر داستانی از کودک آزاری بشنوید، احتمالاً عصبانی خواهید شد. در این مثال، خشم پاسخی سالم به بی عدالتی سوء استفاده است. احساسات قوی شما به شما انگیزه می دهد که از افراد بی گناه محافظت کنید.
احساسات منفی ناسالم به ما کمک نمی کنند تا با مشکلات واقعیت مقابله کنیم، بلکه آنها ما را در رفتارهای خودتخریب کننده نگه می دارند، در توانایی ما برای رسیدن به اهدافمان دخالت می کنند، واقعیت را تحریف می کنند و ما را بدبخت می کنند. برخلاف خشم سالم، خشم ناسالم در مورد اهداف مسدود شده ما است. ما چیزی می خواهیم و وقتی به آن نمی رسیم عصبانی می شویم.
به گفته آلبرت الیس (Albert Ellis)، بنیانگذار REBT، سه باور غیرمنطقی اصلی وجود دارد که هر یک اصرار دارند زندگی باید به روش خاصی باشد.
- کمال فردی: من باید خوب عمل کنم و تایید دیگران را جلب کنم و زمانی که آنطور که باید خوب عمل نکنم، ناکافی و بی لیاقت هستم.
- پذیرش اجتماعی: دیگران باید منصفانه و مهربانانه با من رفتار کنند. اگر این کار را نکنند، خوب نیستند و مستحق مجازات هستند.
- راحتی و انصاف: من باید آنچه را که می خواهم به دست بیاورم. وحشتناک است اگر به آنچه می خواهم نرسم و بدبخت خواهم شد.
هنگامی که این باورها تفکر ما را کنترل میکنند، زمانی که با مشکل مواجه میشویم از خود عصبانی میشویم و همچنین زمانی که دیگران ما را به رسمیت نمیشناسند و احترامی که ما احساس میکنیم سزاوار آن هستیم را ادا نمیکنند، از خود عصبانی میشویم.
چه چیزی یک باور را غیر منطقی می کند؟ باور غیرمنطقی با نحوه عمل زندگی مطابقت ندارد. با توجه به اینکه همه مردم خطاپذیر هستند و زندگی غیرقابل پیشبینی است، هیچ قاعدهای نمیگوید ما یا دیگران باید روش خاصی داشته باشیم. ما گاهی خوب عمل می کنیم و در بعضی مواقع ضعیف عمل می کنیم. باورهای منطقی و سالم بیانگر ترجیح ماست که عملکرد خوبی داشته باشیم و دیگران با ما خوب رفتار کنند. ما نمی خواهیم که زندگی به شکل خاصی باشد یا اصرار نمی کنیم که افتضاح است وقتی زندگی آنطور که ما می خواهیم نیست. (پیشنهاد میشود مطلب 3 روش برای غلبه بر طغیان هیجانی را مطالعه کنید.)
چگونه با افراد عصبانی برخورد کنیم
ما میتوانیم به دوستمان که از آخرین وظیفه کاریاش عصبانی است کمک کنیم، اما برای مقابله با غریبهای که ظاهراً بدون دلیل از عصبانیت منفجر میشود، درگیر میشویم.
فرد عصبانی مزمن همان باورهای غیرمنطقی دیگران را دارد، اما باورهای اصلی او در مورد خودش متفاوت است.
یک فرد عصبانی مزمن ممکن است حوادث نامطلوب دوران کودکی را تجربه کرده باشد که در آن احساس امنیت، پذیرفته شدن یا دوست داشته شدن وجود نداشته. تعلق و امنیت، تجارب اساسی رشد هستند و برای ایجاد یک خودپنداره سالم و دلبستگی با دیگران ضروری هستند.
فقدان امنیت و تعلق می تواند باعث شود که فرد در برابر آسیب های جسمی و عاطفی آسیب پذیر شود. با توجه به آسیبپذیری اساسی، میتوان هشیاری دائمی در برابر تهدید احتمالی طرد، عدم تأیید یا آسیب فیزیکی را پیش بینی کرد.
احساس دائمی آسیبپذیری یک فیلتر ادراکی ایجاد میکند که دیدگاه فرد نسبت به جهان اطراف را متفاوت میکند. هنگامی که رویدادی نسبتاً خنثی رخ می دهد، مانند مسئول پذیرایی که متوجه نمی شود فرد جدیدی در صف ایستاده است، ارزیابی اشتباهی از خطر (MAD) وجود دارد که با رفتاری تهاجمی و تدافعی (BAD) همراه است.
شخص مزمن عصبانی بلافاصله تصور می کند که مسئول پذیرایی به او بی احترامی می کند. باور غیرمنطقی فرد مزمن عصبانی به او می گوید که دیگران باید به من احترام بگذارند و اینکه به من بی احترامی می شود وحشتناک است. همانطور که عصبانیت او افزایش می یابد، فرد مزمن عصبانی به گونه ای رفتار می کنند که اوضاع را بدتر میکند، نه بهتر.
سپس این رفتار تدافعی مستقیماً منجر به بازخورد منفی از مسئول پذیرایی می شود که ارزیابی اشتباه خطر را تشدید می کند و رفتار تهاجمی و تدافعی را تشدید می کند. (پیشنهاد میشود مطلب درک مفهوم فضای بین محرک و پاسخ را مطالعه کنید.)
اگر در این موقعیت چالش برانگیز هستید، بیل ادی (Bill Eddy) سه ابزار را برای ارتباط با یک فرد مضطرب و عصبانی پیشنهاد می کند.
- همدلی: با فردی که ناراحتی را تجربه می کند همدلی کنید. ممکن است بگویید: «می توانم ببینم چقدر ناامید هستید. من می خواهم کمک کنم.»
- توجه: با برقراری ارتباط چشمی و حفظ تماس چشمی و تکان دادن سر در حین گوش دادن به فرد مضطرب توجه کنید. از آنها دعوت کنید تا صحبت کنند: «میتوانید درباره آنچه در حال رخ دادن است به من بگویید؟»
- احترام: به آنها به عنوان یک فرد دغدغه مند احترام بگذارید. در هسته پریشانی آنها میل به احترام وجود دارد. به نقاط قوت آنها اشاره کنید: “شما برای حل این مشکل سخت کار کرده اید و من به اصرار شما در جستجوی پاسخ و راه حل احترام می گذارم.”
وقتی مکالمه چالش برانگیز تمام شد، یک نفس عمیق بکشید و به خود یادآوری کنید که اگرچه دوست دارید با شما محترمانه رفتار شود، اما هیچ قانونی وجود ندارد که مردم با شما خوب رفتار کنند یا باید با شما خوب رفتار کنند. وقتی به شما احترام نمی گذارند وحشتناک نیست، اما ناامید کننده است. خوب، واقعاً ناامید کننده. (پیشنهاد میشود مطلب قدرت پذیرش عدم قطعیت را مطالعه کنید.)
محمد امین مختاریان
مطالب مشابه:
- حکمت خشم
- 5 راهکار برای غلبه بر ناامیدی
- نقش آگاهی اجتماعی در شکل دادن روابط و تعاملات
- نقش خشم در پرورش جامعهای دلسوز و هماهنگ
- 7 ویژگی افرادی که تابآوری بالایی دارند
- 4 مهارت کلیدی برای ایجاد هوش هیجانی