آیا خودآگاهی می تواند مضر باشد؟

نکات کلیدی این مطلب:

• فرهنگ و رسانه‌های ما به شدت بر خودآگاهی تأکید می‌کنند. اما به تبعات آن بسیار کمتر پرداخته می‌شود.
• زمانی که خودآگاهی به حد افراط کشیده می شود، می تواند با افزایش انتقاد از خود و خود ارزیابی فردی، به تمایلات کمال گرایی دامن بزند.
• اشتباه رایجی که مردم مرتکب می شوند این است که کاملاً مشغول روایات خود می شوند بدون اینکه توجه زیادی به دیگران داشته باشند.

کلینیک روانشناسی و مددکاری آوان – بسیاری از مردم زمانی که متوجه می شوند داشتن اطلاعات زیاد از خودشان ممکن است خوب نباشد، به درمان روی می آورند. آنها معمولا سوالات زیر را می‌پرسند:

• آخرین باری که احساس کردم مشکلی ندارم را به خاطر نمی‌آورم. آیا من دیوانه هستم که به سلامت روان و شخصیت خود اهمیت می دهم؟
• من در مورد کوچکترین تغییراتی که ممکن است در ذهنم رخ دهد، فکر می کنم. چرا این چیزها مرا آزار می دهد؟
• من دائماً نگران تمام مشکلاتی هستم که ممکن است برایم پیش بیاید یا تمام صدمه‌هایی که می‌توانم به خاطر شخصیتی که دارم ایجاد کنم. آیا این طبیعی است؟

فرهنگ و رسانه‌های ما به شدت بر خودآگاهی تأکید می‌کنند. خودآگاهی مطمئناً مزایای خود را دارد: کنترل عاطفی، تعیین مرزهای سالم و تناسب ذهنی و… . با این حال، برای هر مشکلی که ممکن است با آن مواجه باشیم، راه حل یکسانی وجود ندارد.

در واقع، خودآگاهی بیش از حد ممکن است باعث ایجاد مشکلات خاص خود مانند پارانویا، تفکر بیش از حد و خود شیفتگی شود. اگر مشکوک به خودآگاهی بیش از حد خود هستید، این دو نشانه را بررسی کنید که ممکن است به شما در تأیید حس خود کمک کند.

کمال گرایی و اصلاح بیش از حد

خودآگاهی معمولاً به عنوان ابزاری برای رشد فردی و خودسازی مورد استفاده قرار می گیرد. این ابزار می تواند به فرد کمک کند تا با زندگی درونی خود ارتباط برقرار کند و به نحوه نگرش خود تفاوت هایی بیافزاید.

با این حال، زمانی که خودآگاهی به حد افراط کشیده می شود، می تواند با افزایش انتقاد از خود و خود ارزیابی فردی، به تمایلات کمال گرایی دامن بزند.

افراد کمال گرا که خودآگاهی بالایی دارند ممکن است دائماً افکار، احساسات و رفتارهای خود را مورد بررسی قرار دهند و به دنبال نشانه هایی از نقص یا ضعف باشند. این می تواند به چرخه ای از شک و انتقاد از خود منجر شود که شکستن آن دشوار است. (پیشنهاد می‌شود مقاله چگونه حلقه های افکار منفی را بشناسیم و متوقف کنیم را مطالعه کنید.)

کمال، به ویژه زمانی که به سمت خود هدایت می شود، می تواند منجر به افسردگی شود. نیازی نیست زندگی و سلامت شما شبیه یک کارنامه با معدل حداکثری باشد. غریزه ساختن کمال ممکن است به مجموعه مشکلات دیگری اشاره کند.

نشانه واضحی مبنی بر اینکه ممکن است نیاز داشته باشید سفر خودآگاهی را به پایان برسانید این است که نتوانید اجازه دهید همه جوانب به شکلی عادی پیش برود. اگر نمی توانید به طور عینی جنبه های خود را بدون اینکه بخواهید آنها را اصلاح کنید بررسی کنید، شاید بهتر باشد در مورد آنها ندانید. اگر میل به معاینه مجدد خود برطرف نشد، ممکن است به متخصص سلامت روان نیاز داشته باشید تا مداخله کند و جلوی کمال گرایی را بگیرد.

اولویت خود بر دیگران

خودآگاهی، در یک سناریوی ایده آل، قرار است به شما دیدگاهی درباره نحوه رفتار با خودتان و همچنین نحوه رفتار با اطرافیانتان بدهد. با این حال، اشتباه رایجی که مردم مرتکب می شوند این است که کاملاً مشغول روایات خود می شوند بدون اینکه توجه زیادی به دیگران داشته باشند.

به عنوان مثال، مدیتیشن ذهن آگاهی را در نظر بگیرید. این ابزار قدرتمندی است که در میان روش های دیگر به ایجاد خودآگاهی کمک می کند. مطالعه منتشر شده در مجله شخصیت و روانشناسی اجتماعی نشان می دهد که مدیتیشن ذهن آگاهی، با تمام فواید و تأثیرات مثبتش، می تواند در حفظ و ترمیم روابط شما نیز تأثیر منفی بگذارد.

این تحقیق نشان می‌دهد که احساس گناه را کاهش می‌دهد، که ممکن است برای یک فرد در سطح شخصی عالی باشد، اما هنگام جبران خسارت به افراد اطراف، موانعی ایجاد می‌کند. وقتی کسی روی ایجاد احساس بهتر در خود یا تجزیه و تحلیل واکنش خود به یک موقعیت تمرکز می کند، ممکن است کاملاً فراموش کند که چه احساسی در دیگران ایجاد می کند.

با تعمیم از این نقطه، می توان آسیبی را که برند خودآگاهی ممکن است توسط یک کمال گرا یا یک خودشیفته ایجاد کند، تصور کرد. اگر خودآگاهی به شما کمک می‌کند اما به دیگران آسیب می‌رساند، ممکن است وقت آن رسیده باشد که یک تغییر اساسی انجام دهید. (پیشنهاد می‌شود مقاله 4 نکته برای تغییر و ایجاد عادت‌های جدید را مطالعه کنید.)

نتیجه

خودآگاهی یکی از پیکان های متعدد در سلامت روان شماست. در نظر گرفتن آن به عنوان نوشدارویی برای همه مسائل و موقعیت ها ممکن است به نتایج ناامیدکننده ای منجر شود. گوش دادن به افرادی که شما را دوست دارند و بهترین ها را برای شما می خواهند ممکن است راه حل بهتری برای زمانی باشد که احساس خودآگاهی شما را به بیراهه می برد.

محمد امین مختاریان

مطالب مشابه:

• 7 نیرویی که تغییر در زندگی را بسیار دشوار می‌کند
• پرورش خرد
• 2 روش برای بهتر شدن در اعتراف به اشتباه
• 9 پیشنهاد برای خودسازی
• 3 راه برای غلبه بر احساس پوچی
• 2 علامتی که نشان می دهد شما با الگو های رفتار سمی زندگی می‌کنید.
• تفاوت بین کمال گرایی و تلاش سالم
• آیا فرد مبتلا به «اختلال شخصیت مرزی» یا «اختلال شخصیت خودشیفته» می تواند تغییر کند؟