کلینیک روانشناسی و مددکاری آوان – آیا آماده یک مسابقه سریع برای به حرکت درآوردن سلول های خاکستری خود هستید؟ به چهار سوال زیر نگاهی بیندازید و ببینید که آیا می توانید پاسخ آنها را بیابید یا خیر.
- در مسابقه ای شرکت می کنید و از نفر دوم که در رتبه دوم قرار دارد عبور کنید، شما در کدام جایگاه قرار خواهید گرفت؟
- یک کشاورز 15 گوسفند داشت و همه به جز 8 گوسفند مردند. چند گوسفند باقی مانده؟
- پدر امیلی سه دختر دارد. دو دختر اول آوریل و می نام دارند. اسم دختر سوم چیست؟
- چند سانتی متر مکعب کثیفی در سوراخی با طول 100 سانتی متر، عمق 100 سانتی متر و عرض 100 سانتی متر وجود دارد؟
سوالات از نسخه اصلاح شده آزمون «تامپسون و اوپنهایمر» با عنوان “تست بازتاب شناختی” گرفته شده است. مسابقه به طرز فریبنده ای ساده است، اما کمی پیچ و تاب دارد. در حالی که هر سوال فقط یک پاسخ صحیح دارد، همه موارد برای برانگیختن یک راه حل فوری و شهودی طراحی شده اند که به نظر درست است، اما درست نیست. دلیل این طرح سوال فریب دادن مردم نیست، بلکه به خاطر نشان دادن تفاوت های طبیعی در سبک تفکر آنهاست. به طور خاص، هدف این آزمون تعیین این است که آیا فرد بیشتر یک متفکر سریع و شهودی است یا یک متفکر کند و تأملی.
می‌توانیم تفاوت‌های سبک‌های تفکر را با استفاده از سؤال تست اول به عنوان مثال بررسی کنیم. سوال اول شما را به چالش می کشد تا جایگاه خود را در یک مسابقه دویدن استنباط کنید. پس از خواندن سوال، احتمالاً بلافاصله یک پاسخ بصری به ذهن شما خطور می کند. اگر فردی را که در مقام دوم رقابت می کند را پشت سر بگذارید، مطمئناً در جایگاه اول قرار خواهید گرفت!؟ این شهود بسیار متقاعد کننده است زیرا فقط یک مکان بهتر از مقام دوم وجود دارد و آن مقام اول است. بنابراین، اگر بهتر از نایب قهرمان هستید، مطمئناً اول می شوید.
یک متفکر سریع و شهودی احتمالاً از این تصور اولیه راضی است. در مقایسه، یک متفکر کندتر و متفکرتر ممکن است متوجه شود که با پشت سر گذاشتن فرد در رتبه دوم، موقعیت او را در مسابقه به دست خواهد آورد. این بدان معناست که هنوز یک نفر جلوی شماست و شما را نایب قهرمان می شوید.
بقیه سوالات چطور؟ در اینجا پاسخ هایی وجود دارد که شامل پاسخ های شهودی و صحیح است:
- پاسخ شهودی: اول؛ پاسخ صحیح: دوم
- پاسخ شهودی: 7; پاسخ صحیح: 8
- پاسخ شهودی: ژوئن; پاسخ صحیح: امیلی
- پاسخ شهودی: 900; پاسخ صحیح: هیچ کدام
چگونه در آزمون شرکت کردید؟ آیا پاسخ‌های شما سریع و شهودی بودند یا اینکه به سؤالات فکر کردید و پاسخ دادید؟ با شمردن تعداد سؤالاتی که به درستی پاسخ داده اید، نشانه ای از سبک تفکر شخصی خود را دریافت خواهید کرد. خواه سریع و شهودی یا آهسته و انعکاسی.
تفکر سریع و آهسته
یک چارچوب نظری برای تفکر سریع و آهسته توسط یک مدل معروف دو فرآیندی ارائه شده است. دانیل کانمن، اقتصاددان و برنده جایزه نوبل به همراه همکار دیرینه اش آموس تورسکی پیشنهاد کردند که تفکر معمولاً یکی از دو سیستم شناختی را فعال می کند.
سیستم اول، یک رویکرد سریع و شهودی است که اغلب توسط واکنش‌های احساسی، عادات یا غرایز اداره می‌شود که مزیت ایجاد راه‌حل‌های سریع را دارد، اما معمولاً مستعد سوگیری‌های رایج درتصمیم‌گیری و خطاهای استدلالی است.
سیستم دوم، یک رویکرد کند و مشورتی را توصیف می کند که شامل استدلال تحلیلی و تأمل آگاهانه تر در مورد گزینه های مختلف است. مزیت آن به دست آوردن نتایج هدفمندتر و دقیق تر است، اما با هزینه تلاش شناختی بالاتر نیز همراه است.
کدام سبک تفکر بهتر است؟
پس از آزمون اولیه، ممکن است تعجب کنید که سبک تفکر شما چه چیزی را در مورد خودتان آشکار می کند. کدام سیستم بهتر است؟ سریع یا کند؟ در زبان محاوره، صفت “آهسته” اغلب با معانی منفی همراه است. حتی ممکن است از آن برای توصیف فردی با هوش استفاده کنیم. با این حال، به نظر می‌رسد که خودآزمایی کوچک ما با آیتم‌های آزمون گمراه‌کننده کاملاً برعکس این موضوع را نشان می‌دهد. استفاده از رویکرد “سیستم دوم” سنجیده تر و به وضوح نتایج بهتری را به همراه داشت. آیا این بدان معناست که متفکرانی که کندتر پاسخ می دهند، برنده کلی هستند؟
ممکن است در واقع به این سادگی نباشد. سؤالات آزمون از ابتدا به منظور سنجش ترجیحات ذاتی افراد از یک سبک تفکر نسبت به سبک دیگر بود. در واقعیت، اکثر مردم از ترکیبی از رویکردهای سیستم اول و سیستم دوم استفاده می‌کنند، با زمینه‌ای که تعیین می‌کند کدام سیستم غالب است. اهمیت نسبی یک کار و مقدار زمان در دسترس برای انجام آن، از جمله عواملی است که بر نحوه تفکر شما تأثیر می گذارد.
به عنوان مثال، پوشیدن لباس برای رفتن به محل کار ممکن است شامل یک انتخاب غریزی از کمد لباس باشد. در مقابل، انتخاب یک لباس برای روز عروسی شما احتمالاً با تامل بسیار آگاهانه انجام می شود. اکثر مردم از ماه‌ها قبل شروع به فکر کردن درباره لباس‌های عروسی خود می‌کنند و بسیاری از گزینه‌های مختلف را با هم مقایسه می‌کنند و در عین حال مزایا و معایب آنها را در نظر می‌گیرند.
مثال بالا تأثیر مهم زمینه را نشان می دهد. یکی از دوستان من در مجموع 106 لباس عروس را برای روز خاص خود امتحان کرد و در پایان خیره کننده به نظر می رسید! با این حال، اگر بخواهد همان مقدار زمان و تلاش را برای هر انتخاب لباس اختصاص دهد، بعید است که هرگز از اتاق لباس بیرون بیاید!
با در نظر گرفتن این موضوع، ممکن است مجبور شویم سوال اولیه خود را دوباره بیان کنیم. به‌جای تلاش برای شناسایی سبک تفکر بهتر، به نظر می‌رسد چالش، یافتن تعادل است. دانستن اینکه چه زمانی سریع فکر کنید و چه زمانی آهسته فکر کنید ممکن است تغییر واقعی بازی برای افزایش کارایی و موفقیت کلی باشد.
نوشته Eva Krockow محقق تصمیم گیری در دانشگاه لستر
مطالب مشابه:
- سعادت فکر نکردن
- مقابله با سرگردانی ذهنی و تفکر تاریک
- چگونه حلقه های افکار منفی را بشناسیم و متوقف کنیم؟
منابع: