کلینیک روانشناسی و مددکاری آوان – ما معمولاً فرض می کنیم که اگر در حین دنبال کردن یک هدف با موانع زیادی روبرو شویم، سطح انگیزه ما تحت تأثیر قرار می گیرد. با این حال، مطالعه جدیدی که اخیرا منتشر شده است، این منطق را تغییر می دهد و نشان می دهد که در واقع این انگیزه شماست که تعداد و دشواری موانعی را که با آن روبرو می شوید تعیین می کند.
زمانی که هدفی را دنبال می‌کنیم و سعی می‌کنیم وضعیت خود را تغییر دهیم، اکثر ما عزم راسخی برای رسیدن به هدف داریم. مارینا میلیوسکایا (Marina Milyavskaya) روانشناس دانشگاه کارلتون در کانادا می گوید، اما اغلب این اهداف به عمل تبدیل نمی شوند.
به گفته میلیاوسکایا، هرنوع وسوسه‌ای که در راه رسیدن به اهدافتان اختلال ایجاد کند، مانعی برای رسیدن به هدف است. به عنوان مثال، غذاهای ناسالم زمانی که هدف شما تغذیه سالم است و تلفن همراه و سایر عوامل حواس پرتی در زمانی که هدف شما مطالعه یا کار است، مانعی برای روند پیشروی ما محسوب می شوند.
اما اینجاست که قضیه پیچیده می شود. موانع و سطح دشواری آنها می تواند توسط افراد مختلف به طور متفاوتی درک شود. شخصیت افراد، نوع هدفی که برای رسیدن به آن تلاش می کنند، قدرت میل آنها و… همه عواملی هستند که در تعیین ادراک و رابطه ما با موانع نقش دارند.
یکی دیگر از عوامل مهم، نوع انگیزه ما است. دو نوع مختلف انگیزه وجود دارد که ما در حین دنبال کردن یک هدف آنها را تجربه می کنیم:
- انگیزه خواستن که نشان دهنده انگیزه درونی ما است. انجام کاری به این دلیل که شخصاً برای ما مهم است، برای ما جالب است یا به خوبی با ارزش های ما مطابقت دارد.
- انگیزه از روی ناچاری که شامل رفتارهایی است که احساس می کنیم باید انجام دهیم، یا به این دلیل که شخص دیگری از ما آن را می خواهد یا انتظار دارد یا به این دلیل که اگر آن رفتارها را انجام نمی دادیم احساس گناه می کردیم.
میلیاوسکایا و تیمش هفت مطالعه انجام دادند که سطوح انگیزه شرکت‌کنندگان را با تعیین وظایف مختلف و قرار دادن آنها در معرض وسوسه‌های مختلف (مانند پیتزا در جلسه هیئت مدیره) مورد آزمایش قرار دادند.
آنها دریافتند که افرادی که از خود انگیزه تمایل نشان می دهند (یعنی افرادی که وظایف را با احساس علاقه شخصی انجام می دهند) آگاهانه خود را از موانع دور می کنند و در نتیجه رسیدن به هدف را برای خود آسان تر می کنند.
این بدان معناست که پیگیری اهداف یا هدفمند بودن به معنای قوی بودن نیست. در واقع، به معنای دانستن موانعی است که ما را برای رسیدن به اهداف تضعیف می کند.
چگونه می توان مشکل انگیزه را حل کرد؟
چه بخواهیم و چه نخواهیم، ما مجبور به انجام برخی از کارهایی هستیم که ممکن است علاقه چندانی به انجام آنها نداشته باشیم. بنابراین به جای اینکه هر بار برای انجام چنین کاری ناله کنید، سعی کنید انگیزه “خواستن” را از طریق دو روش زیر تقویت کنید.
- فکر کردن در مورد اینکه چگونه کاری که می خواهید انجام دهید با ارزش ها و هویت شما مطابقت دارد. ما آن کار را به عنوان وظیفه ای که بیشتر یک خواسته است در نظر می گیریم. شاید برای من ارزش دارد که یک کارمند وظیفه شناس و منظم باشم تا بتوانیم ارتقای شغلی بدست آورم. بنابراین تکمیل کسل کننده گزارش پروژه با این ارزش مطابقت دارد. یا، من می خواهم در نهایت یک دامپزشک شوم، بنابراین انجام تکالیف برای رسیدن به آن هدف مهم است.
- در لحظه لذت بخش تر می شود. کار خود را همراه با چیز دیگری که سرگرم کننده یا لذت بخش است، مانند گوش دادن به موسیقی یا خوردن یک خوراکی خوشمزه، انجام دهید.
اگر متوجه شوید که هدفی را به دلایل ضروری دنبال می‌کنید، احتمالاً با آن هدف مبارزه خواهید کرد. «شاید ارزش این را داشته باشد که آن هدف را با هدفی جایگزین کنیم که از نظر شخصی معنادارتر یا مهم تر باشد».
محمد امین مختاریان
مطالب مرتبط:
5 نکته برای افزایش اعتماد به نفس