کلینیک روانشناسی و مددکاری آوان – یکی از سوالات رایج مردم هنگام مراجعه به کلینیک روانشناسی این است که “چگونه می توانم شادتر باشم؟”. به نظر می آید چیزی در زندگی آنها نامتعادل است و آنها به دنبال راهی هستند تا دوباره احساس کنند که خودشان هستند.
در این موارد، روانشناسان سریعاً به این نکته اشاره می کنند که شادی مانند کلید چراغ نیست و نمی توان هر زمانی که دوست داریم آن را روشن کرد. با این حال، چند روش وجود دارد که می‌توانیم برای تشخیص و رفع مشکل از آنها استفاده کنیم.
در ادامه چهار “سطح” شادی آورده شده که وقتی به دنبال راهی برای کشف دوباره شادی در زندگی خود هستید باید با آنها هماهنگ شوید.
احساس هدف
تحقیقات روانشناسی بارها نشان داده است که داشتن زندگی هدفمند برای رضایت از زندگی ضروری است. به عنوان مثال، در یک تحقیق مشخص شد افرادی که در برخی از ایالت های آمریکا زندگی می کنند، زندگی خود را هدفمندتر از کسانی که در ایالت های دیگر زندگی می کنند می دانند و شادتر و سالم تر هستند.
چگونه متوجه شوید که زندگی هدفمندی دارید؟ این سوالات را از خود بپرسید:
- آیا کاری را که هر روز انجام می دهید دوست دارید؟
- آیا اخیراً به برخی از اهدافی که برای خود تعیین کرده اید رسیده اید؟
- آیا می توانید به طور منظم از نقاط قوت خود استفاده کنید؟
اگر به یک یا چند سوال بالا پاسخ “نه” دادید، ممکن است به دنبال راه هایی برای افزایش احساس هدفمندی خود باشید. این می تواند اشکال مختلفی داشته باشد، مانند پیگیری پروژه ای که همیشه به آن علاقه داشته اید یا صرف وقت بیشتر برای کمک به دیگران. در مطالعه ای که اخیرا منتشر شد، مشخص شد افرادی که با پشتکار تلاش می کنند تا تغییر مثبتی در زندگی دیگران ایجاد کنند، به احتمال زیاد زندگی خود را هدفمند و معنادار می بینند.
غنای روانی
غنای روانشناختی با سایر اشکال شادی متفاوت است زیرا به زندگی متنوع اشاره دارد. در مقاله ای که در سال 2020 در نشریه روانشناسی فلسفی منتشر شد، غنای روانی اینگونه تعریف شد:
«زندگی با پیچیدگی مشخص می‌شود، که در آن افراد موضوعات جالب مختلفی را تجربه می‌کنند و از طریق تجربیات دست اول یا تجارب جانشین، احساسات عمیق مختلفی را احساس می‌کنند. یک زندگی روانشناختی غنی را می‌توان با یک زندگی خسته‌کننده و یکنواخت مقایسه کرد، که در آن فرد احساس منحصر به فردی می‌کند یا احساس می‌کند که زندگی‌اش با روال‌هایی تعریف می‌شود که چندان جالب نیستند.»
آیا اخیراً در زندگی خود تنوع کافی داشته اید؟ آیا ابتکار عمل برای قرار گرفتن در معرض افراد، مکان ها و ایده های جدید را به دست گرفته اید؟ یا در یک روال یکنواخت گیر کرده اید؟ اینها سؤالات مهمی هستند که باید هنگام تأمل در وضعیت فعلی خود، از خود بپرسید.
تعلق داشتن
احساس تعلق ما ممکن است برگ برنده خوشبختی باشد. تصور اینکه کسی با وجود اینکه به حاشیه رانده شده یا مورد بی اعتنایی قرار گرفته اما همچنان خوشحال است، ممکن است دشوار باشد.
تحقیقات این نتیجه را تایید می کند. در مطالعه ای که شادی جهانی در سال گذشته را پوشش داده بود، میزان تأثیر 11 ویژگی زیر را بر شادی بررسی کرد:
- احساس می کنیم در محل کار به اهداف خود می رسیم
- داشتن یک حس واضح از هدف
- احساس قدردانی
- احساس تعلق داشتن
- داشتن انعطاف پذیری زمان و مکان
- کار در محیطی فراگیر و محترمانه
- یادگیری در محل کار
- داشتن مدیری که به ما کمک می کند موفق شویم
- پرداخت منصفانه
- احساس حمایت
- اعتماد به همکارانمان
محققان دریافتند که “احساس تعلق” مهمترین عامل است. انعطاف پذیری، فراگیر بودن و هدف نیز رتبه بالایی داشتند.
اگر با احساس تعلق خود دست و پنجه نرم می کنید (چه در محل کار، چه در خانه یا در جامعه) ممکن است سعی کنید روابط اجتماعی خود را به گونه ای گسترش دهید که افراد با سلیقه ها و علایق مشابه را در بر بگیرد. در چنین شرایطی کمک گرفتن از یک روانشناس خوب می تواند به کاهش احساس انزوا کمک کند.
شادی لذت بخش
همه ما نیاز داریم که هر از چند گاهی اوقات خوشی به سبک قدیم داشته باشیم (نوعی سرگرمی کودکانه که در آن توجه شما کاملاً در لحظه حال حبس شده است). روانشناسان از این اوقات خوش، به عنوان شادی لذت جو یاد می کنند. در حالی که کارشناسان، زندگی همراه با لذت‌طلبی خالص را توصیه نمی‌کنند، اما بد نیست که هر از چند گاهی زمان و مکانی را برای خود اختصاص دهید و از شیرینی زندگی لذت ببرید.
یک مطالعه منتشر شده در روانشناسی اجتماعی و علوم شخصیتی نشان داد که فرکانس شادی به طور قابل اعتمادی با سطوح بالاتر رضایت از زندگی مرتبط است.
برای افزایش فرکانس شادی خود چه کاری می توانید انجام دهید؟ انواع فعالیت ها و کار هایی را که برای شما شادی به ارمغان می آورند شناسایی کنید (این می تواند به معنای شرکت در فعالیت های اوقات فراغت، معاشرت، دعا، ورزش، استراحت و غیره باشد.) و برای انجام بیشتر آنها تلاش کنید.
نتیجه
توصیه‌هایی که روانشناسان برای کمک به افزایش شادی افراد ارائه می‌کنند ممکن است بدیهی به نظر برسد. اما از اینکه بدانید چه تعداد از مردم از این توصیه ها سود می‌برند شگفت‌زده خواهید شد. برای اینکه بتوانید شادی بیشتری را برای خود به ارمغان بیاورید، مدتی را به فکر کردن بیشتر در مورد اهداف زندگی خود بپردازید، با افزودن تنوع به برنامه روزانه به زندگی خود نشاط دهید، احساس تعلق خود را افزایش دهید و در نهایت هر از چند گاهی اوقات خوش به سبک قدیم را تجربه کنید.
محمد امین مختاریان
مطالب مرتبط: