4 رفتار تضعیف کننده رابطه از نگاه “جان گاتمن”

نکات کلیدی این مطلب:

• جان گاتمن، محقق ازدواج معتقد است که می‌توانیم طلاق را با شناسایی چهار رفتار مخرب در رابطه‌ پیش‌بینی کنیم.
• الگوهای مضر انتقاد توهین آمیز، تحقیر، یا سنگ اندازی می تواند سلامت یک رابطه را تهدید کند.
• مشاوره زوجین می تواند به کسانی که در تلاش برای تغییر یا حرکتی فراتر از گذشته هستند کمک کند.

جان گاتمن، درمانگر و متخصص ازدواج، دهه‌ها روابط را مورد مطالعه قرار داده است و ظاهراً می‌تواند طلاق را برای زوج‌ها، حتی آن‌هایی که راضی به نظر می‌رسند، با دقتی بسیار بالا پیش‌بینی کند. به گفته جان گاتمن، همه اختلافات در میان همسران از چهار رفتار مخرب ناشی می شود. با یادگیری این چهار شاخص تضعیف کننده رابطه، و درک نحوه کنترل آنها به خود و شریک زندگی خود کمک کنید تا از زندگی مشترک رضایت بخش تر لذت ببرید.

انتقاد کردن

گروه ترجمه کلینیک آوان – همه ما گاهی اوقات به همسر خود انتقاداتی می کنیم: “وقتی با من اینطور صحبت می کنی، به احساسات من آسیب می رساند.” “من به شما نیاز دارم که به طور مساوی در تربیت فرزند و کار منزل سهیم باشید.” “وقتی در هنگام رانندگی پیام می دهید، احساس امنیت نمی کنم.” این انتقادات منطقی است. اما اغلب، انتقاد به بازی قدرت تبدیل می شود. فرد به شخصیت شریک زندگی خود حمله می کند و او را حساس، هیستریک یا ناصادق می خواند. به ظاهر یا خصوصیات اساسی او توهین می کنند و آنقدر وقت خود را صرف انتقاد از شریک زندگی خود می کنند که برای چیز دیگری وقت یا انرژی ندارند. شاید بدتر از همه این‌ها این باشد که فرد از توهین‌های جنسیتی و الفاظ رکیک استفاده کند یا اینکه شریک زندگی خود را خنگ یا تنبل خطاب کند. در بسیاری از روابط فرد منتقد وانمود می کند که انتقاد سازنده ای ارائه می دهد، در حالی که با کاری که انجام می دهد به آرامی و پیوسته احساس شریک زندگی خود را از بین می برد.

حتی زمانی که انتقاد منطقی و مثبت باشد، گاتمن پیشنهاد می‌کند که یک فرد به ۲۰ بازخورد مثبت یا تمجید نیاز دارد تا بتواند یک انتقاد منفی را بپذیرد. اما وقتی انتقاد با بی اخلاقی همراه باشد و شامل عناوین نا مناسب باشد یا اساساً شخصیت طرف مقابل را تضعیف کند، هیچ مقداری از تمجید نمی تواند آن را جبران کند. در عوض سعی کنید به کارها و رفتارهای خوبی که همسرتان انجام می دهد و از آنها لذت می برید بیشتر توجه کنید و از همسرتان بابت آنها تمجید کنید تا رفته رفته متوجه تغییر در رابطه تان باشید.

تحقیر کردن

همه ما گاهی عصبانی می شویم، اما تحقیر شکل تیره تری از خشم است. این نوع عصبانیت اساساً نیازها و انسانیت شریک زندگی را نادیده می گیرد. چشم چرخاندن مصداق تحقیر است و به وضوح می گوید: «من فقط با شما مخالف نیستم. من فکر می کنم شما ارزش گوش دادن را هم ندارید.» چند نمونه دیگر از تحقیر عبارتند از:

• مسخره کردن کسی به خاطر احساساتش.
• امتناع از ارائه آرامش به همسری که گریه می کند یا از بابت مشکلی رنج می برد.
• قلدری.
• نادیده گرفتن یا تمسخر عمدی نیازهای شریک زندگی.
• تضعیف همسر.
• تحقیر علنی همسر، عمدا یا سهوا.

تحقیر نقطه مقابل عشق است و در حالی که رفتارهای تحقیرآمیز ممکن است گاهی در روابط عاشقانه از بین برود، اما تحقیر به عنوان یک الگو عشق را از بین می برد. تحقیر همسرمان اغلب باعث تحقیر خودمان می شود. بنابراین اگر احساس می‌کنید که شریک زندگی‌تان به شما محبت نمی‌کند، در نظر بگیرید که تا چه حد ممکن است نسبت به او بی‌عاطفه باشید.

حالت دفاعی

همه ما گاهی اوقات وارد حالت دفاعی می شویم و در برخی مواقع، شریک زندگی شما ممکن است انتقادی را مطرح کند که اساساً ناعادلانه است. اگر شما به ندرت انتقادی را می پذیرید ویا نگرانی یا ترس این را دارید که به همسرتان بگویید اشتباه می کند، در این صورت شما در حالت تدافعی قرار گرفته اید .

حالت تدافعی توانایی رفع مشکلات در روابط را از بین می برد. زیرا اگر واقعا مشکلی برای شریک زندگی شما وجود داشته باشد، برایتان مهم نخواهد بود که شما در مورد آن چه احساسی دارید و اهمیت چندانی به مشکلات نخواهید داد. افراد تدافعی به طور سیستماتیک نیازهای شرکای خود را نادیده می گیرند.

برخی از نشانه هایی که نشان می دهد به طور مداوم حالت دفاعی دارید عبارتند از:

• فکر می کنید شریک زندگی شما بیش از حد حساس است یا بیش از حد واکنش نشان می دهد.
• شما فکر می کنید که انجام کارهای خوب برای شریک زندگی تان به این معنی است که مجبور نیستید تغییراتی ایجاد کنید.
• شما بیشتر وقت خود را صرف این می‌کنید که به همسرتان بگویید چرا در ارزیابی اشتباه شما اشتباه می‌کند.
• به ندرت عذرخواهی می کنید.
• شما فکر می کنید بیشتر مشکلات در رابطه شما تقصیر شریک زندگی شماست.

برخی از راهبردها برای جلوگیری از حالت تدافعی عبارتند از:

• یاد بگیرید که چگونه صادقانه عذرخواهی کنید. در یک عذرخواهی خوب نباید “اگر” وجود داشته باشد. در عوض باید بر روی کاری که دفعه بعد قصد دارید بهتر انجام دهید تمرکز کنید، و همچنین درک صادقانه ای از اینکه رفتار شما چگونه بر شریک زندگی شما تأثیر گذاشته است را نشان دهید.
• با ذهنی باز به همسرتان گوش دهید. فرض کنید او متخصص زندگی و تامین نیازها است.
• نیازهای همسرتان را جدی بگیرید، حتی اگر با شما متفاوت باشد.
• در نظر داشته باشید که به مدت یک یا دو هفته به هر چیزی که شریک زندگی تان می گوید احترام بگذارید، بدون اینکه از خود دفاع کنید یا بحث کنید. ببینید این روش چگونه بر روابط شما تأثیر می گذارد.
• درک کنید که حالت تدافعی می تواند آغازگر یک الگوی منفی باشد که در آن شریک زندگی شما از درخواست تغییرات خودداری می کند، تحقیر می شود و خشم و خصومت را نشان می دهد.

قهر کردن

آیا تا به حال با همسرتان رفتاری همراه با سکوت داشته اید؟ در حین مشاجره از اتاق یا منزل بیرون رفتید؟ از صحبت در مورد مشکل خودداری کردید؟ اگر چنین است، پس شما سنگ اندازی می کنید.

قهر کردن، امتناع از مداخله معنادار برای مدت طولانی است (بیشتر از 10 یا 20 دقیقه ای که ممکن است پس از یک مشاجره برای آرام شدن نیاز داشته باشید). اغلب افراد به دلیل نداشتن مهارت های لازم برای حل تعارض، قهر می کنند. آنها بجای حل مشکل یا مسئله، موقعیت را ترک می کنند و امیدوارند که درگیری از بین برود.

گاهی اوقات همسری که مورد بی اعتنایی و قهر قرار گرفته، به قدری آشفته می شود که به همسر خود التماس می کنند که برگردد. این امر به جای حل مشکل، بر بازگشت فردی که در حل تعارضات ضعف دارد و قهر می کند، تمرکز می کند. با گذشت زمان، این عادت قهر کردن را با قدرتی بیشتر تکرار می کند.

قهر کردن دو پیام را منتقل می کند: اول، شما به حل مشکل اهمیت نمی دهید (یا فکر نمی کنید که می توان آن را حل کرد). دوم، به شریک زندگی‌تان می‌گویید که برایتان مهم نیست که مضطرب شود یا احساس رها شدن کند.

الگوی طولانی مدت قهر کردن، حل مشکلات رابطه را غیرممکن می کند. همچنین می تواند وابستگی شما را با ایجاد احساس رها شدن و نادیده گرفتن شریک زندگی از بین ببرد.

به جای قهر کردن، موارد زیر را امتحان کنید:

• اگر آماده یا قادر به صحبت نیستید، به همسرتان نسبت به عشق و تمایل خود به صحبت اطمینان دهید، سپس زمان خاصی را برای صحبت تعیین کنید.
• اگر به زمان نیاز دارید تا آرام شوید، به همسرتان بگویید، سپس ۱۰ تا ۲۰ دقیقه دیگر به گفتگو بازگردید. به یاد داشته باشید که بیشتر شدن زمان، ممکن است باعث افزایش تنش شود.
• در نظر بگیرید که چگونه ممکن است از قهر کردن به عنوان ابزاری برای کنترل استفاده کنید تا همسرتان را وادار به گوش دادن و صحبت کردن کنید.
• اگر در مورد چگونگی حل تعارض احساس ناتوانی یا عدم اطمینان دارید با یک درمانگر صحبت کنید.

تغییر ممکن است سخت باشد، به خصوص اگر احساس می کنید که شریک زندگی شما چندان منعطف نیست یا زود رنج است و امکان ترمیم و بهبود رابطه را غیر ممکن می کند. در چنین شرایطی، زوج درمانی به شما کمک می کند تشخیص دهید چه رفتار هایی واقعاً اشتباه است (شناسایی رفتارهایی که به طور ماهرانه رابطه شما را به چالش می کشند). بنابراین، با کمک مشاور خانواده یا زوج درمانگر می توانید روی آنچه درست است تمرکز کنید و از آنها برای بهبود رابطه خود بیشتر استفاده کنید. اگر خسته، ناامید یا مطمئن نیستید که چگونه مسائل را برطرف کنید، مشاوره با یک متخصص ماهر می تواند بازی را تغییر دهد.

نوشته جوئل یانگ، استاد روانپزشکی در دانشگاه ایالتی wayne و مدیر پزشکی مرکز پزشکی رفتاری روچستر .