نکات کلیدی این مطلب:
- افراد عاطفی تمایل دارند تصمیمات ضعیف تری بگیرند.
- طبیعی است که آنچه دیگران دارند را بخواهید، اما این خواسته می تواند به طرز فریبنده ای مخرب باشد.
- سنجش خود فعلی با خود گذشته، به جای مقایسه با دیگران، راه خوبی برای مبارزه با حسادت است.
کلینیک روانشناسی و مشاوره آوان – حسادت از دیرباز یک نیروی مخرب در روابط انسانی بوده که از دوران کودکی شروع می شود. هیولایی که به طور غیرقابل پیش بینی ظاهر می شود و ناخودآگاه زندگی افراد را تحت تاثیر قرار می دهد.
ما اغلب امکانات و موقعیت هایی را می خواهیم که دیگران دارند و از قدردانی داشته هایمان غافل می شویم. این به مقایسه نسبی اجتماعی و رقابت شخصیتی مربوط می شود. اگر ریشه های روانی حسادت را درک کنید، می توانید تأثیر مخرب آن را بر زندگی و تصمیمات خود مهار کنید.
ماهیت حسادت
چقدر اعتراف می کنید که حسادت می کنید؟ علیرغم اینکه یکی از هفت گناه کبیره است، آشکارا در مورد آن صحبت نمی شود. البته ممکن است به صورت خصوصی این کار را انجام دهید اما برای اکثر مردم، تابو است.
یک مطالعه نشان می دهد که 75 درصد از مردم به حسادت شغلی خود اعتراف می کنند. البته این اعتراف کردن در نظرسنجی آسان است و در محل کار یا جامعه، بعید است که آشکارا فاش شود. زیرا این یک راز مخفی است که از بین برنده احترام است.
وقتی کسی چیزی را دارد که ما می‌خواهیم ولی نمی‌توانیم به راحتی به دست بیاوریم، یک احساس ناخوشایند ظاهر می‌شود. البته آنچه مردم می خواهند متفاوت است. ممکن است به مهارت یا عنوان شغلی خاصی علاقه داشته باشید که به دلیل شرایط (عدم توانایی یا امکانات مالی) ممکن است به سادگی نتوانید به هدف خود برسید.
حسادت با انصاف و هویت درک شده مرتبط است. برای مثال، تحقیقاتی که توسط آبراهام تسر انجام شد، نشان داد زمانی که منبع حسادت همکار، برادر یا همسایه باشد، نسبت به یک فرد مشهور یا غریبه، ناراحتی بیشتری ایجاد می شود.
این منطقی است. زیرا تا زمانی که در آن حلقه اجتماعی نباشید، بعید است که از یک تاج سلطنتی یا میلیاردها دلار ایلان ماسک ناراحت شوید. با این حال از افزایش دستمزد همکار یا ماشین جدید همسایه ناراحت می شوید، به خصوص اگر بهتر از ماشین شما باشد.
حسادت پیچیده است. این با غیرت متفاوت است که می تواند خشم یا تحقیر را برانگیزد و منجر به جنایات ناشی از عشق شود. همچنین با تحسین که طبیعت گرم‌تری دارد اما در مقایسه نسبی نیز ریشه دارد متفاوت است.
آیا در حسادت تفاوت های جنسیتی وجود دارد؟ جالب توجه است، تحقیقات نشان می دهد که مردان و زنان تمایلات مختلفی دارند. زنان برای ظاهر و محبوبیت ارزش قائل هستند، در حالی که مردان از ذخایر مالی و محبوبیت متنفرند. البته همیشه استثنا وجود دارد.
تاثیر حسادت بر تصمیم گیری
این احساس سمی به محل کار، خانه، تعادل بین کار و زندگی و فرهنگ آسیب می رساند. مسری بودن حسادت باعث کاهش روحیه، انگیزه، عملکرد و رفاه می شود. برخی از افراد آنقدر از نظر ذهنی فلج می شوند که نمی توانند حرکتی روبه جلو داشته باشند.
حسادت نوعی حواس پرتی است که بر توانایی افراد برای پردازش اطلاعات همراه با خونسردی که برای انتخاب های منطقی ضروری است تأثیر می گذارد. در حسادت خاموش، افراد تلاشی برای تخریب، شایعه پراکنی یا تلاش برای مسموم کردن شهرت فرد مورد نظر نمی کنند. اما فکر و ذهن آنها درگیر افکار مزاحمی می شود که باعث عدم تمرکز و حواس پرتی می شود.
حسادت مدیریت نشده حتی بر تصمیمات مربوط به سرمایه گذاری و مدیریت تأثیر می گذارد. از آنجایی که حسادت کوچک به نظر می رسد، مدیران اغلب سعی می کنند آن را پنهان کنند، مانند دوستان در گروه های اجتماعی. اما حسادت نشت می کند. علاوه بر این، تلاش برای پنهان‌کاری از نظر احساسی تخلیه می‌شود و انرژی را تحلیل می‌برد که باید برای قضاوت در مورد آنچه مهم است ذخیره شود.
همچنین حسادت در دنیای تجارت می تواند در تصمیمات مصرف کننده نیز نتیجه معکوس داشته باشد. یک مطالعه در برزیل نشان داد که برندهایی که از حسادت بدخواهانه با هدف الهام بخشیدن به مشتریان برای دستیابی به اهداف زیبایی یا ثروت استفاده می کنند، می توانند به وفاداری آسیب بزنند و مشتریان خود را به سمت رقبا سوق دهند.
6 راه برای کنترل حسادت
مهم است که حسادت را در خود و دیگران تشخیص دهید. وقتی دیگران رسمیت یا افتخاری که شما احساس می‌کنید مستحق آن هستید را به دست می‌آورند، یا وقتی رقیب به طور عمومی مورد تحسین قرار می‌گیرد، به عزت نفس شما ضربه می خورد. ممکن است رویای کاهش موفقیت رقیب را داشته باشید و از لغزش های آنها لذت ببرید.
اگرچه رایج است، اما این ویژگیِ یک رهبر مؤثر یا فردی با عملکرد خوب نیست. در محل کار، حسادت میل به یادگیری از دیگران یا پذیرش ایده های آنها را از بین می برد. مهار حسادت در زمان عدم اطمینان یا لحظات آسیب پذیری بسیار مهم است.
با درک روانشناختی این احساس، می توانید یک ذهنیت ناتوان کننده را کنترل کنید. من با تکیه بر دهه ها تحقیق علمی، شش راهکار را پیشنهاد می کنم تا از تخریب تصمیمات و روحیه خود جلوگیری کنید.
- جهت گیری مجدد به سمت قدردانی. قدر آنچه را دارید بدانید و برای افزایش عزت نفس، روی توانایی های خود تمرکز کنید. این جهت گیری مجدد به شما کمک می کند موفقیت دیگران را بپذیرید.
- مقایسه های نسبی را کاهش دهید. مقایسه‌ها فقط احساس بدی در شما ایجاد می‌کنند، مانند کشف حقوق یک همکار. وضعیت فعلی خود را با گذشته خود اندازه گیری کنید تا درک کنید که چقدر پیشرفت کرده اید.
- تفکیک کنید. از خود بپرسید که آیا از خودِ شخص یا فقط از آنچه که دارد یا کاری انجام دهد ناراحت هستید؟ یک تفاوت یا شکاف وجود دارد. آن را پیدا کنید و سعی کنید آن شکاف را ترمیم کنید.
- مخاطب را بررسی کنید. ممکن است اجتناب از موضوع ناامیدی سخت باشد اما فاصله گذاری عمدی می تواند کمک کند. برعکس، تعامل با شخصی که به او حسادت می‌کنید می‌تواند سم حسادت را رقیق کند. اما مراقب باشید، نزدیکی می تواند نتیجه معکوس داشته باشد.
- تجدید نظر کنید. هیچ کس همه چیز ندارد، حتی ثروتمندان هم گهواره بزرگتر می خواهند. بازاریابان و برنامه های بازاریابی عمداً احساسات شما را هدف قرار می دهند تا مصرف بیش از حد را در شما تحریک کنند. قابل پیش بینی است، بنابراین اجازه ندهید بر تصمیمات یا رفتار شما تسلط یابند.
- نظارت بر رویدادهای کلیدی. در رویدادهایی که ممکن است باعث حسادت شود (مانند معارفه، تقدیر یا خرید خانه) مراقب نظرات تضعیف کننده بین اطرافیان باشید.
شرایط تغییر می کند. آنچه هوس داری می گذرد، چالشی دیگر و فرصتی دیگر از راه خواهد رسید. با درک بهتر رفتار انسان، می توانید آمادگی بیشتری برای تبدیل حسادت به ویژگی فردی مفید داشته باشید.
محمد امین مختاریان
مطالب مشابه: