کلینیک روانشناسی و مددکاری آوان – بسیاری از افراد به دلیل مشکلات خواب به درمان مراجعه می کنند. آنها سوالاتی از این قبیل می پرسند:
- «تمام روز در محل کار احساس خواب آلودگی می‌کنم، اما وقتی به خانه می‌رسم، راه‌هایی پیدا می‌کنم تا از زمان خوابم بیدار بمانم و این چرخه تکرار می شود. چگونه به این شکنجه پایان دهم؟»
- “من متوجه شده ام که در روزهایی که بیشتر از حد معمول کار می کنم، بیشتر بیدار می مانم. چرا با خودم این کار را می‌کنم؟ درحالی که می‌دانم روز بعد احساس وحشتناکی خواهم داشت.»
- “بعضی وقت ها، بعد از داشتن یک روز بد، نمی توانم بخوابم. چگونه می توانم این مشکل را هر بار که همه چیز به دلخواه من پیش نمی رود، متوقف کنم؟»
خواب خوب شبانه برای سلامت جسمی و روانی ما مهم است، با این حال میلیون ها نفر در تلاش هستند تا خواب کافی داشته باشند. طبق آخرین گزارش انجمن علمی خواب ایران، 30 درصد ایرانی ها به نوعی از اختلال خواب مبتلا هستند که در 10 درصد از این تعداد مزمن می باشد.
اگر شما هم چنین سوالاتی دارید، ممکن است از اختلالی رنج می برید که «تعویق زمان خواب» نامیده می شود. تمایل به بیدار ماندن دیرتر از زمان مورد نظر علی رغم آگاهی از عواقب منفی آن.
عواقب به تعویق انداختن خواب می تواند قابل توجه باشد. به عنوان مثال، می تواند منجر به محرومیت از خواب شود، که می تواند اثرات منفی بر سلامت جسمی و روانی داشته باشد. همچنین می تواند منجر به مشاجره و درگیری با شریک زندگی، همکاران یا افراد زندگی شما شود.
اگر متوجه شدید که به طور منظم درگیر تعویق خواب هستید، مهم است که علت اصلی را شناسایی کنید. هنگامی که بدانید چه چیزی باعث این اختلال می شود، می توانید شروع به ایجاد تغییراتی کنید که به شما کمک می کند خواب و استراحت مورد نیاز خود را بدست آورید.
در این مقاله سه سوال وجود دارد که باید از خود بپرسید تا علت اصلی تعویق خواب خود را شناسایی کنید.
آیا به طور کلی مستعد اهمال کاری هستید؟
اهمال کاری (برای آشنایی بیشتر با اهمال کاری و مقابله با آن کلیک کنید) یک عادت رایج در بین کسانی است که قادر به خویشتن‌داری نیستند. برای مثال:
- آیا با وجود داشتن پول، پرداخت قبوض خود را تا آخرین لحظه به تعویق می اندازید؟
- آیا به این دلیل که “فردا” با دوستان خود ملاقات خواهید کرد، دچار تردید برای ملاقات با آنها می شوید؟
- آیا همیشه در محل کار عقب هستید اما در حالی که می دانید باید کار کنید، بیکار در رسانه های اجتماعی می چرخید؟
اگر پاسخ شما به این موارد مثبت است، ممکن است فقدان خودتنظیمی هسته اصلی رفتار شما باشد. مطالعه ای که در Frontiers in Psychology منتشر شد، ارتباط بین افرادی را که امتیاز پایینی در خودتنظیمی و تعلل خواب داشتند، نشان داد.
با تمرکز بر تغییرات مثبت زندگی که در صورت توقف تعلل در زندگی تجربه خواهید کرد، توانایی خود را برای خودتنظیمی بهبود بخشید. برای مثال، اگر کارهای خود را به موقع انجام دهید، آرام‌تر می‌شوید و کمتر احساس اضطراب می‌کنید و مانند گیلاس روی کیک، بیشتر می‌خوابید. زیرا شب‌ها اضطراب و کارهای کمتری برای انجام دادن دارید.
آیا شما فردی مضطرب هستید؟
بر اساس مطالعه‌ای تحقیقاتی که اخیراً منتشر شده است، جای تعجب نیست که افراد مضطرب در مقایسه با افراد سالم، بیشتر در معرض مشکلات خواب باشند. این مطالعه همچنین نشان داد که به تعویق انداختن خواب در ایجاد مشکلات خواب در افراد دارای اضطراب نقش دارد.
کار بر روی اضطراب خود با راهنمایی یک روانشناس خوب می تواند برای بهبود خواب و در واقع کیفیت کلی زندگی شما معجزه کند.
مطالعه دیگری که در Dreaming منتشر شد، مشخص شد که افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی به طور قابل توجهی بیشتر از افراد سالم خواب های ناخوشایند می بینند.
اگر فردی مضطرب هستید، این می تواند یکی از دلایلی باشد که باعث می شود خواب را به تعویق بیندازید. سعی کنید رویاهای خود را ثبت کنید. اگر داستان رویاهایتان شما را ناراحت می کند، با یک متخصص سلامت روان صحبت کنید.
به یاد داشته باشید، اضطراب و مشکلات خواب اغلب یک چرخه معیوب هستند و می توانند بسیار مخرب باشند. مهم است که ریشه تعویق خواب خود را با کاهش اضطراب خود برطرف کنید.
آیا از نظر جسمی خسته هستید؟
مطالعه ای که در Frontiers in Psychology منتشر شده است نشان می دهد که ورزش یا فعالیت بدنی بیش از حد در طول روز می تواند منجر به برانگیختگی بیش از حد شود که حالتی از افزایش پاسخگویی است. مشخص شد که این باعث افزایش علائم بی خوابی در افراد می شود.
حالت بیش از حد برانگیختگی، به خواب رفتن افراد را سخت می کند. اگر شما فردی هستید که در پایان روز از نظر جسمی خسته شده اید، این می تواند تمایل شما را برای به تعویق انداختن خواب توضیح دهد.
در حالی که ورزش منظم یکی از جنبه های حیاتی زندگی سالم است، مراقب آنچه بدنتان به شما می گوید باشید. مثلا:
- آیا دردی وجود دارد که به نظر می رسد از بین نمی رود؟
- آیا تغییرات غیرقابل توضیحی در اشتها دارید؟
- آیا شاهد کاهش عملکرد ورزشی خود هستید؟
اگر پاسخ شما به این سوالات مثبت است، احتمالاً با بار فیزیکی بالایی روبرو هستید. بدانید که بار فیزیکی بالا تنها با ورزش بیش از حد به وجود نمی آید. اگر شغل یا سرگرمی ای دارید که به کار یدی نیاز دارد، به طور بالقوه می توانید حالتی از برانگیختگی بیش از حد ایجاد کنید.
ورزش کنید و از نظر بدنی فعالیت کنید، اما مراقب سطح انرژی خود در طول روز باشید. اقدامات لازم را برای متوقف کردن خستگی خود قبل از خواب انجام دهید زیرا به شما کمک می کند راحت تر به خواب بروید.
نتیجه
به تعویق انداختن خواب عاملی است که می تواند عواقب منفی بر سلامت و روابط شما داشته باشد. اگر متوجه شدید که درگیر این رفتار هستید، سعی کنید علت اصلی را شناسایی کنید و بر اساس آن تغییراتی ایجاد کنید. با کمی تلاش می توانید بر آن غلبه کنید و به استراحت مورد نیاز خود برسید.
محمد امین مختاریان
مطالب مرتبط:
هشت نکته برای به دست آوردن و حفظ رفاه عاطفی