آیا اعتماد به نفس دارید؟

کلینیک روانشناسی و مددکاری آوان – در دنیای پرشتاب و پررقابت امروزی، مفهوم اعتماد به نفس اغلب در پس پیگیری بی وقفه اعتبار و موفقیت اجتماعی قرار می گیرد. بسیاری از ما خود را در چرخه دائمی تلاش برای کمال می یابیم که ناشی از ترس قضاوت دیگران و فشار بی وقفه ای است که بر خود تحمیل می کنیم. اما به چه قیمتی؟

یکی از موانع اصلی اعتماد به نفس ناشی از فشارهای بیرونی است که در زندگی روزمره خود با آن روبرو هستیم. از سنین پایین، ما به دنبال تایید از سوی دیگران (والدین، معلمان، همسالان و یا جامعه) هستیم. ما از این می ترسیم که ناتوان یا تنبل تلقی شویم، بنابراین به خود فشار می آوریم که دائماً عملکرد درستی داشته باشیم، انتظارات را برآورده کنیم یا فراتر از آن باشیم تا مبادا کوتاهی کنیم و با عواقب قضاوت و انتقاد مواجه شویم. این ذهنیت همه یا هیچ منجر به سرسختی می شود و به شدت بر نحوه صحبت ما با خودمان تأثیر می گذارد. در چنین شرایطی، عمل فضل یا تمجید از خود نادیده گرفته شده و غیرطبیعی به نظر می رسد. اعتبار سنجی درونی و فراهم کردن فضایی برای رشد، مؤلفه های حیاتی برای حفظ رابطه سالم با خودمان است.

این فشار بیرونی برای انطباق با استانداردهای اجتماعی موفقیت، احساس ناامنی و شک به خود را فراگیر می کند. ما نسبت به درک دیگران نسبت به خود بسیار آگاه می شویم و دائماً به دنبال تأیید از طرف دیگران هستیم تا ارزش خود را تأیید کنیم. در نتیجه، احساس ما از خود منوط به نظرات و قضاوت های دیگران می شود و اعتماد به نفس ما را از بین می برد و توانایی ما را برای اعتماد به خود تضعیف می کند.

علاوه بر فشارهای بیرونی، منتقد درونی ما (آن صدای بی امان شک و انتقاد از خود) مبارزه با اعتماد به نفس را تشدید می کند. این ندای درونی که از کمال گرایی و نیاز دائمی به اثبات خود تغذیه می شود، استانداردهای غیرممکن بالایی را تعیین می کند و وقتی کوتاه می آییم بی رحمانه ما را سرزنش می کند. ندای درونی به ما می گوید که به اندازه کافی خوب نیستیم، برای اینکه شایسته عشق باشیم، باید کارهای بیشتری انجام دهیم و بیشتر به دست آوریم.

منتقد درونی بر روی یک حلقه بی پایان از مقایسه و قضاوت عمل می کند و ما را به تلاش بیشتر، کار طولانی تر و قربانی کردن رفاه خود در راه رسیدن به یک ایده آل دست نیافتنی سوق می دهد. ما در چرخه ای از خود تخریبی گرفتار می شویم، جایی که هیچ مقدار از اعتبار بیرونی نمی تواند خواسته های بی امان منتقد درونی ما را فرو نشاند.

بسیاری از ما که در چنگال فشارهای بیرونی و انتقادهای درونی گرفتار شده ایم، به وعده آرامش و لذت به عنوان پاداشی دور برای تلاش های بی وقفه خود می چسبیم. ما به خود می گوییم هنگامی که به اهداف خود رسیدیم، ضرب الاجل های خود را رعایت کردیم، خود را در نظر دیگران شایسته دانستیم، آنگاه (تنها در آن صورت) می توانیم به خود اجازه دهیم آرامش داشته باشیم و از زندگی لذت ببریم.

واقعیت این است که این وعده دست نیافتنی آرامش فقط یک توهم است. ما به ندرت به خود اجازه می‌دهیم که واقعاً از زمان حال خلاص شویم و لذت ببریم، همیشه به چالش بعدی نگاه می‌کنیم، مانع بعدی که باید بر آن غلبه کنیم. خودمراقبتی در دسترس است، اما معمولاً تحت الشعاع منتقد درونی و فشار های بیرونی قرار می‌گیرد. تمرکز و حوصله لازم برای حضور متأسفانه در حال تبدیل شدن به یک هنر است و بسیاری از ما برای آن کاری نمی کنیم. در نتیجه، ما خود را در یک حالت فرسودگی دائمی گرفتار می‌یابیم، از خود و دیگران جدا می‌شویم و از خواسته‌های بی‌وقفه‌ای که از خود می‌کنیم رنجیده‌ می‌شویم. (پیشنهاد می‌شود مطلب فرار از تله کمال گرایی؛ 7 نشانه و 7 راه حل را مطالعه کنید.)

چارچوب بندی مجدد

چارچوب مجدد با تغییر تمرکز ما به سمت درون شروع می شود، سر و صدای انتظارات بیرونی را کاهش می دهد و با صحبت های بی امان منتقد درونی ما هماهنگ می شود. به جای نادیده گرفتن و سرکوب این محرک درونی، سعی می کنیم آن را درک کنیم. سعی دارد از چه چیزی محافظت کند؟ چه ترس‌هایی دارد؟ چگونه می توان آن را آرام کرد؟ این امر مستلزم این است که بدانیم ارزش ما ذاتی و تغییرناپذیر است و به دستاوردهای ما یا نظرات دیگران وابسته نیست. می‌دانم گفتنش آسان‌تر از انجام دادن است، اما این بیانیه می‌تواند به عنوان یک یادآوری و پیکربندی مجدد روزانه باشد. حضور در طرز فکر تازه یا به روز چالش برانگیز است. ثبات و وقت گذاشتن ارادی برای خود اندیشی و آگاهی باعث ایجاد تکرار می شود و این همان تکرارها هستند که منجر به عادت و تغییر پایدار می شوند.

پرورش اعتماد به نفس همچنین به معنای تمرین شفقت و مراقبت از خود، اولویت دادن به رفاه و احترام به نیازها و مرزهایمان است. این بدان معناست که نقایص خود را در آغوش بگیریم و بپذیریم که شکست بازتابی از ارزش ما نیست، بلکه فرصتی برای رشد و یادگیری است.

مهمتر از همه، پرورش اعتماد به نفس مستلزم آن است که توهم کنترل را کنار بگذاریم و تسلیم عدم اطمینان ذاتی زندگی شویم. این به معنای پذیرش آسیب‌پذیری و اعتماد به توانایی خود برای عبور از هر چالشی است که ممکن است بر سر راه ما قرار گیرد، با علم به اینکه انعطاف‌پذیری و قدرت درونی برای مقابله با طوفان‌ها را داریم. اعتماد داشته باشید که اگر به مرزهای خود احترام بگذارید، می‌توانید کارهای خود را پیش ببرید. اطمینان داشته باشید که می توانید کارتان را به پایان برسانید و لزوماً نیازی نیست که همین الان به پایان برسانید. برخی از کارها می توانند در حین انجام نقش ها، روابط یا وظایف دیگر منتظر بمانند. این مرزهای ذاتی چالش‌ برانگیزتر هستند، اما اهمیت بسیار یادی دارند، زیرا تمایل دارند فضایی برای سرگرمی، آرامش و ارتباط ایجاد کنند. (پیشنهاد می‌شود مطلب رمزگشایی ریشه ها و هدف منتقد درونی را مطالعه کنید.)

افزایش خودآگاهی

قبل از پرداختن به مراحل عملی، پرورش خودآگاهی (بنیادی که اعتماد به نفس بر آن بنا شده است) ضروری است. خودآگاهی شامل تنظیم افکار، احساسات و رفتارهای خود بدون قضاوت است و به شما این امکان را می دهد که خود را در سطح عمیق تری درک کنید و الگوهایی را بشناسید که ممکن است اعتماد شما را به خودتان تضعیف کنند. شما مجبور نیستید در این الگو ها درگیر شوید یا آنها را حل کنید.

تمرین ذهن آگاهی: هر روز زمانی را به مدیتیشن ذهن آگاهی یا صرفاً تمرین آگاهی از لحظه حال اختصاص دهید. به افکار، عواطف و احساسات بدنی خود بدون قضاوت یا تلاش برای تغییر توجه کنید.

ژورنال نویسی: زمانی را برای یادداشت انعکاسی اختصاص دهید، جایی که می توانید آزادانه افکار و احساسات خود را بدون سانسور بیان کنید. مضامین یا الگوهای تکرار شونده را در نوشته های خود کاوش کنید تا بینش خود را نسبت به دنیای درونی خود به دست آورید. (پیشنهاد می‌شود مطلب نوشتن کارهای یا وظایف روزانه کنترل استرس را مطالعه کنید.)

به دنبال بازخورد باشید: به طور فعال از دوستان مورد اعتماد، اعضای خانواده یا مربیان درباره نحوه درک شما و تأثیر اعمال شما بر دیگران بازخورد بخواهید. پذیرای انتقاد سازنده به عنوان فرصتی برای رشد باشید.

بازتاب خود: لحظات منظمی را برای مکث و تأمل در تجربیات خود (چه مثبت و چه منفی) اختصاص دهید. چه درس هایی می توانید از موفقیت ها و شکست های گذشته بگیرید؟ چگونه می توانید این بینش ها را در تلاش های آینده به کار ببرید؟ (پیشنهاد می‌شود مطلب خود اندیشی، سفری به اعماق افکار و باورها را مطالعه کنید.)

گام های عملی برای پرورش اعتماد به نفس

همسو شدن با منتقد درونی: هر زمان که منتقد درونی شما دچار تردید یا انتقاد از خود شد، اعتبار آن را به چالش بکشید. از خود بپرسید که آیا این افکار بر اساس حقایق است یا ادراک تحریف شده. با ابراز مهربانی و درک خود، شفقت به خود را تمرین کنید. ترس از این که این تاکتیک ها با انگیزه، فداکاری و بهره وری شما کاهش پیدا نکنند یا با آن رقابت نکنند را کنار بگذارید. (پیشنهاد می‌شود مطلب آیا خوش بینی می تواند به ما در رسیدن به اهدافمان کمک کند؟ + آزمون را مطالعه کنید.)

انتظارات واقع بینانه تنظیم کنید: انتظارات غیر واقعی را که از خود دارید شناسایی کنید و آنها را به گونه ای تنظیم کنید که دست یافتنی تر و همسوتر با ارزش های شما باشد. اهداف بزرگتر را به وظایف کوچکتر و قابل مدیریت تقسیم کنید، پیشرفت در طول مسیر را قدر بدانید.

قاطعیت را تمرین کنید: مرزهای خود را مشخص کنید و نیازهای خود را به طور مؤثر با دیگران در میان بگذارید. یاد بگیرید در مواقع لزوم «نه» بگویید و فعالیت هایی را که با ارزش ها و اهداف شما همسو هستند اولویت بندی کنید. (پیشنهاد می‌شود مطلب چگونه رفتار قاطعانه داشته باشیم و از مرزهای خود دفاع کنیم را مطالعه کنید.)

دستاوردهای خود را جشن بگیرید: دستاوردهای خود را هر چقدر هم که کوچک باشد به رسمیت بشناسید و از خود سپاسگزار باشید. ذهنیت سپاسگزاری برای نقاط قوت و موفقیت های خود را در خود پرورش دهید و حس اعتماد به نفس و ارزش را تقویت کنید.

شکست را به عنوان رشد در آغوش بگیرید: دیدگاه خود را نسبت به شکست از انعکاس بی کفایتی خود به فرصتی برای یادگیری و رشد تغییر دهید. بدانید که شکست در مسیر موفقیت اجتناب ناپذیر است و انعطاف پذیری از طریق ناملایمات ساخته می شود. (پیشنهاد می‌شود مطلب سازماندهی پس از شکست را مطالعه کنید.)

به دنبال پشتیبانی باشید: اطراف خود را با یک شبکه حمایتی از دوستان، خانواده یا متخصصانی که شما را تشویق و تشویق می کنند، احاطه کنید. مشکلات و آسیب پذیری های خود را آشکارا به اشتراک بگذارید و بدانید که در سفر خود تنها نیستید. (پیشنهاد می‌شود با گروه درمانی آشنا شوید.)

با افزایش خودآگاهی و اجرای این گام‌های عملی، می‌توانید به تدریج حس اعتماد به نفس و انعطاف‌پذیری عمیق‌تری را در خود پرورش دهید. این به شما قدرت می‌دهد تا چالش‌های زندگی را با اطمینان و اصالت پشت سر بگذارید. به یاد داشته باشید، ایجاد اعتماد به نفس یک سفر است، نه یک مقصد. پس در طول مسیر با خود صبور و دلسوز باشید.

امین مختاریان

مطالب مشابه:

• 6 راه اثبات شده برای ایجاد اعتماد به نفس
• 5 نکته برای افزایش اعتماد به نفس
• چگونه فشار بر خود را متوقف کنیم؟
• تفاوت بین کمال گرایی و تلاش سالم
• 3 راهکار برای اعتماد دوباره به دیگران
• چگونه عزت نفس ایجاد کنیم و حسی قوی از خود داشته باشیم؟
• شناسایی 8 الگوی ناکارآمد برای افزایش عزت نفس
• 6 نشانه طرحواره بی اعتمادی و سوءاستفاده
• 4 مشکل عمده زندگی که ناشی از غفلت عاطفی دوران کودکی می‌باشد.
• 5 عادت سالم برای افزایش عزت نفس
• 5 نکته مهم برای مقابله با بلاتکلیفی در زندگی
• تعریف کیفیت زندگی چیست و چگونه می‌توان آن را افزایش داد؟
• چگونه رفتار قاطعانه داشته باشیم و از مرزهای خود دفاع کنیم؟
• 5 راهکار برای غلبه بر بدبینی
• نقش ماجراجویی در توسعه فردی